Czego dowiesz się z artykułu:

• Czy na pewno miał miejsce napad drgawkowy
• Jakie są objawy alarmowe w przebiegu napadu drgawkowego
• Jakie powinno być postępowanie objawowe w napadzie drgawkowym
• Na czym opierać się w różnicowaniu drgawek gorączkowych (DG) prostych i złożonych oraz kiedy są wskazania do hospitalizacji
• Które stany zapalne w obrębie OUN mogą manifestować się napadem drgawkowym
• Jak rozpoznać padaczkę
• Rozróżnienie między napadem drgawkowym a afektywnym bezdechem
• Dreszcze, drżenia. Jak uniknąć podejmowania decyzji zbędnych diagnostycznie i terapeutycznie
• Co robić gdy IP trafi dziecko krzywdzone, urazy głowy
• Guz ośrodkowego układu nerwowego. Jakie są pierwsze ważne objawy

Wstęp

Bez wątpienia doświadczenie napadu drgawkowego u dziecka stanowi dla rodziców niezwykle ciężkie przeżycie, co niejednokrotnie przekłada się na oczekiwania wobec lekarza przyjmującego małego pacjenta. Dlatego też znajomość najczęstszych przyczyn drgawek, algorytmu właściwego postępowania i świadomość sytuacji, które wymagają natychmiastowego podjęcia szybkich interwencji, z pewnością będzie pomocne w codziennej praktyce.

Szacuje się, że napad drgawkowy występuje u ok. 4‒10% populacji pediatrycznej, a najczęściej dotyczy pacjentów w wieku poniżej 3 lat [1]. Biorąc pod uwagę fakt, iż około połowa epizodów to drgawki występujące po raz pierwszy w życiu [1], a wśród ich przyczyn wyróżnia się zarówno stany bezpośredniego zagrożenia życia, jak i te niewymagające pogłębionej diagnostyki, umiejętność przeprowadzenia diagnostyki różnicowej stanowi cenną umiejętność.

Dziecko z napadem drgawkowym, postępowanie, objawy alarmowe

Przyjmując dziecko z wywiadem napadu drgawkowego, kluczowa jest wstępna ocena stanu ogólnego. Gdy okoliczności na to pozwalają (w tabeli 1 ujęto „czerwone flagi” [2]), należy zebrać szczegółowy wywiad dotyczący morfologii i okoliczności napadu (przykładowe pytania zebrano w tabeli 2 [3]), Jeśli dziecko jest w odpowiednim wieku i pozostaje w kontakcie logicznym, część pytań można kierować bezpośrednio do niego, np. o występowanie objawów poprzedzających napad, czy pamięta, co się działo w czasie epizodu i bezpośrednio po nim itp. Uważa się, że już od 3-latków można uzyskać przydatne i wiarygodne informacje [4].

W nagłych sytuacjach, gdy nie jest możliwe przeprowadzenie pełnego badania podmiotowego, można posłużyć się schematem SAMPLE ‒ akronimem od słów [5]:

Symptoms – objawy,
Allergy – alergie,
Medication – stosowane leki,
Past history – przeszłość chorobowa,
Last meal – ostatnio spożywany posiłek,
Env...