W gabinecie pediatry szczyt sezonu infekcyjnego w pełni. Chcę przypomnieć o najczęstszych problemach w tym okresie i przybliżyć stanowisko grup ekspertów na temat diagnostyki i leczenia poszczególnych z nich.
Na wstępie pragnę przypomnieć, że zarówno u dzieci, jak i dorosłych znaczący odsetek infekcji ma etiologię wirusową i z ogromną rozwagą należy zlecać antybiotykoterapię, gdyż nieracjonalne wykorzystywanie antybiotyków w leczeniu naszych pacjentów ma katastrofalne skutki zarówno dla nich samych, jak i całej populacji.

Ostre zapalenie gardła

Jedną z najbardziej powszechnych przyczyn wizyty w POZ, zarówno wśród dorosłych, jak i dzieci, jest zapalenie gardła i migdałków podniebiennych. W postawieniu ww. rozpoznania najważniejsze jest odróżnienie infekcji wirusowej od paciorkowcowego zapalenia gardła (PZG), inne baterie sporadycznie są czynnikiem patogenetycznym tego schorzenia. PZG występuje najczęściej w grupie wiekowej 5-15 lat,
w klimacie umiarkowanym głównie zimą i wczesną wiosną. Stanowi 5-15% zachorowań na zapalenie gardła u dorosłych oraz 20-30% u dzieci (pozostały odsetek to głównie infekcje wirusowe). Zwykle objawia się bólem gardła o nagłym początku, bólem przy przełykaniu i wysoką gorączką. Szczególnie u dzieci towarzyszyć im mogą: ból głowy, nudności, wymioty, ból brzucha. W badaniu przedmiotowym główną cechą PZG jest zaczerwienione gardło i migdałki podniebienne, z obecnością lub bez nalotów, często bolesne i powiększone węzły chłonne szyjne przednie. Poza tym obserwuje się czasem: silnie zaczerwieniony i obrzęknięty języczek, wybroczyny na podniebieniu, szkarlatynopodobną wysypkę. Żaden z tych objawów nie jest swoisty dla PZG. Ponieważ obraz kliniczny nie pozwala na pewne rozróżnienie infekcji wirusowej od bakteryjnej, w celu potwierdzenia/wykluczenia PZG należy wykonać szybki test lub posiew wymazu z gardła. Pozytywny wynik szybkiego testu, ze względu na wysoką swoistość testu, nie wymaga potwierdzenia badaniem mikrobiologicznym. Ujemny wynik - takiego potwierdzenia wymaga (szczególnie u dzieci – ze względu na ryzyko rozwinięcia się gorączki reumatycznej). Jednak jeśli epidemiologiczne i kliniczne dane silnie sugerują etiologię wirusową zapalenia gardła (np. brak gorączki, kaszel, katar, chrypka, owrzodzenie śluzówki jamy ustnej i gardła, zapalenie spojówek, bóle mięśniowe, biegunka, wysypka inna niż szkarlatynopodobna), diagnostyka PZG nie jest rekomendowana wcale. Podobnie u dorosłych i dzieci poniżej 3 r.ż. – rutynowa diagnostyka w kierunku PZG nie jest zalecana z uwagi na rzadką częstość występowania oraz znikome ryzyko rozwinięcia powikłań ropnych oraz gorączki reumatycznej. Rekomendowanym leczeniem PZG jest 10-dniowa antybiotykoterapia penicyliną. Tzw. leczenie skorygowane stosuje się w razie braku skuteczności leczenia I rz...