Diabetologia Jesień 2003: testy egzaminacyjne do egzaminu PES
|
Pytanie
|
Odpowiedzi
|
|---|---|
| U szczupłego chorego na cukrzycę typu 2 z dobrą kontrolą metaboliczną choroby wystąpiły objawy alergii na pochodne sulfonylomocznika (PSU). Lekarz podjął decyzję o ich zamianie na repaglinid. Postąpił słusznie, ponieważ repaglinid: |
|
|
U chorego na cukrzycę typu 2 w dobrym stanie klinicznym, leczonego doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi, w tym akarbozą, zanotowano obniżenie stężenia glukozy we krwi do 62 mg/dl. Wskaż punkty prawidłowego rozumowania:
1) hipoglikemia jest prawdopodobnie skutkiem działania akarbozy; 2) hipoglikemia jest prawdopodobnie skutkiem działania innych, równocześnie przyjmowanych leków przeciwcukrzycowych; 3) w celu zniesienia objawów choremu należy podać sacharozę p.o.; 4) w celu zniesienia objawów choremu należy podać glukozę p.o.; 5) w celu zniesienia objawów choremu należy podać glukagon i.m. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż wszystkie bezwzględne przeciwwskazania do leczenia metforminą:
1) niewydolność nerek; ; 2) wiek powyżej 65 lat; 3) niewydolność krążenia; 4) niewydolność oddechowa 5) niektóre inne, określone typy cukrzycy. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Które z następujących stwierdzeń są prawdziwe:
1) antagonistów wapnia nie można stosować u chorych na cukrzycę ze współistniejącym nadciśnieniem tętniczym; 2) antagonistów wapnia nie można stosować u chorych na cukrzycę i anginę Prinztmetala; 3) u chorych na cukrzycę stosowanie antagonistów wapnia w porównaniu do inhibitorów ACE wydaje się mniej bezpieczne ze względu na stopień zwiększania ryzyka zawału serca; 4) u chorych na cukrzycę, antagonistów wapnia nie można kojarzyć z lekami moczopędnymi; 5) u chorych na cukrzycę przyjmowanie antagonistów wapnia w większym stopniu zmniejsza ryzyko udaru mózgu niż zwiększa ryzyko zawału serca. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Skutkiem działania fibratów jest obniżenie stężenia triglicerydów oraz: |
|
|
Skutki działania fibratów związane są z:
1) zwiększeniem liczby receptorów dla insuliny w tkankach i narządach insulinozależnych; 2) zwiększeniem aktywności kinazy białkowej C; 3) nasileniem beta oksydacji kwasów tłuszczowych; 4) zwiększeniem syntezy lipazy lipoproteinowej; 5) zwiększeniem podatności VLDL na działanie lipazy lipoproteinowej. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Przy zamianie insuliny zwierzęcej na ludzką, dawkę tej drugiej należy: |
|
|
Które z wymienionych skutków działania są charakterystyczne dla insuliny:
1) zwiększenie transportu glukozy do wnętrza komórek mięśniowych, tłuszczowych i fibroblastów; 2) zwiększenie wewnątrzkomórkowego zużytkowania glukozy; 3) zwiększenie glukoneogenezy w wątrobie; 4) zwiększenie wytwarzania kwasów tłuszczowych w adipocytach z acetylo-CoA; 5) zwolnienie estryfikacji kwasów tłuszczowych i zwiększenie aktywności lipazy triglicerydowej. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Głównym celem ograniczenia spożywania białka w diecie chorego na cukrzycę do 0,7-0,8 g/kg masy ciała jest: |
|
| 41-letnia chora przyjmuje od 4 lat preparat z grupy pochodnych sulfonylomocznika (PSU) raz dziennie z powodu cukrzycy typu 2. Od niedawna otrzymuje ponadto hormonalną terapię zastępczą, nitroglicerynę, molsidominę, diltiazem oraz trzy leki przeciwgruźlicze, w tym ryfampicynę. Od kilku dni zauważyła po raz pierwszy, że występują u niej napady hipoglikemii. Ich przyczyną mogą być skutki: |
|
|
Lekarz zaordynował choremu od 2 tygodni na cukrzycę (poziom glukozy na czczo 155 mg/dl i po posiłku 185 mg%) gliklazyd MR dwa razy dziennie i repaglinid przed posiłkami. Postępowanie było niewłaściwe, ponieważ:
1) oba leki działają bardzo słabo hipoglikemizująco; 2) oba leki poprawiają wrażliwość na insulinę; 3) oba leki działają hipoglikemizująco poprzez ten sam mechanizm; 4) chory kwalifikuje się do leczenia dietetycznego; 5) pochodna sulfonylomocznika znosi działanie repaglinidu. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Wskaźnik glikemiczny chleba białego wynosi: |
|
| Test z użyciem 50,0 gramów glukozy w Polsce służy do: |
|
| Genetycznie uwarunkowane defekty budowy PPARg i kalpainy mogą być odpowiedzialne w cukrzycy typu 2 za: |
|
| Ostateczne rozpoznanie cukrzycy należy opierać na pomiarach poziomu: |
|
| Istotne składowe zespołu metabolicznego to: |
|
| Dziedziczenie autosomalne dominujące cechuje: |
|
| Cukrzycę na podstawie glikemii na czczo rozpoznamy, jeżeli pomiar: |
|
| W etiopatogenezie cukrzycy typu 2 istotną rolę odgrywa: |
|
| Insulinooporności sprzyja: |
|
| Wraz z wiekiem pacjenta udziały czynnika genetycznego i środowiskowego w patogenezie cukrzycy typu 2: |
|
| Upośledzona tolerancja glukozy to: |
|
|
Leczenie ciężarnych chorych na cukrzycę (w tym cukrzycę ciężarnych) obejmuje:
1) ścisłą współpracę diabetologa i położnika; 2) wskazane są doustne leki hipoglikemizujące; 3) celem leczenia jest optymalne wyrównanie cukrzycy tzn. glikemia przedposiłkowa <70 mg/dl, a po 1 godzinie po posiłku <150 mg/dl; 4) dokładne szkolenie chorych; 5) jeżeli leczenie dietetyczne jest niewystarczające, stosowana jest intensywna insulinoterapia. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż podstawowe substraty energetyczne podczas pracy mięśniowej:
1) na początku wysiłku - wolne kwasy tłuszczowe pochodzące z tkanki tłuszczowej; 2) na początku wysiłku - glikogen mięśniowy; 3) na początku wysiłku - triglicerydy zawarte w mięśniach; 4) na początku wysiłku - glukoza dostarczana przez wątrobę; 5) w okresie późniejszym wysiłku - glukoza dostarczana przez wątrobę Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Podczas leczenia nadciśnienia u chorych z cukrzycą często obserwuje się występowanie zaburzeń erekcji. Wymień, które z poniższych leków w najmniejszym stopniu przyczyniają się do powstania tego powikłania:
1) beta-blokery; 2) blokery kanału wapniowego; 3) inhibitory konwertazy angiotensyny; 4) tiazydowe leki moczopędne; 5) alfa-blokery. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Które ze stwierdzeń dotyczących zmiany insulinowrażliwości w czasie ciąży i połogu jest prawdziwe: |
|
|
Podczas krótkotrwałego wysiłku fizycznego u chorych na cukrzycę, u których obecna jest insulina we krwi może wystąpić:
1) nasilenie lipolizy; 2) wzrost stężenia glukagonu we krwi; 3) hipoglikemia na skutek działania insuliny w wątrobie; 4) hipoglikemia na skutek działania insuliny w mięśniach. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
12-godzinna głodówka u pacjentki z cukrzycą ciężarnych w porównaniu do pacjentki otyłej z prawidłową tolerancją glukozy będącej w III trymestrze ciąży powoduje:
1) wzrost glikemii; 2) obniżenie stężenia beta-hydroksymaślanu w surowicy krwi; 3) wzrost stężenia beta-hydroksymaślanu w surowicy krwi; 4) wzrost stężenia wolnych kwasów tłuszczowych w surowicy krwi; 5) wzrost insulinemii. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wymień bezwzględne przeciwwskazania do stosowania wysiłku fizycznego u chorych na cukrzycę:
1) świeży, powikłany zawał serca; 2) glikemia > 250 mg/dl lub >200 mg/dl i acetonuria; 3) blok przedsionkowo-komorowy III stopnia; 4) psychoza; 5) przewlekłe wirusowe zapalenie trzustki. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
W codziennej praktyce klinicznej rozpoznanie gastroparezy cukrzycowej można ustalić na podstawie samego badania radiologicznego żołądka po stwierdzeniu następujących objawów:
1) brak zalegania pokarmu po całonocnym poszczeniu; 2) rozciągnięcie żołądka; 3) brak fal perystaltycznych; 4) brak atonii opuszki dwunastnicy; 5) prawidłowy wynik badania radiologicznego nie wyklucza obecności gastroparezy. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Najbardziej dokuczliwą dolegliwością ze strony przewodu pokarmowego na tle neuropatii wegetatywnej jest biegunka. Charakterystyczne jej objawy to:
1) największe nasilenie dolegliwości w porze dziennej 2) największe nasilenie dolegliwości w porze nocnej 3) często towarzyszące bóle w podbrzuszu 4) stolce śluzowe lub wodniste 5) często występuje nietrzymanie stolca Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Podczas stosowania sildenafilu u chorych na cukrzycę z zaburzeniami erekcji obserwuje się następujący odsetek powodzeń: |
|
|
Próby ograniczenia podaży energii u otyłych kobiet z cukrzycą ciężarnych muszą być podejmowane ostrożnie, gdyż mogą spowodować:
1) niedobory białka; 2) hiperlaktacydemię; 3) ketonemię; 4) ketonurię; 5) obniżenie cholesterolu LDL. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Podczas cukrzycy ciężarnych obserwuje się powikłania. Wskaż poprawną odpowiedź: |
|
| Częstość występowania cukrzycy typu 2 u chorych z marskością wątroby wynosi: |
|
|
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące cukrzycy ciężarnych:
1) noworodki urodzone przez te kobiety mają często objawy makrosomii; 2) noworodki urodzone przez te kobiety wykazują często wady wrodzone; 3) u 10% kobiet w ciągu najbliższych 15 lat rozwija się cukrzyca typu 2; 4) u połowy kobiet w ciągu najbliższych 15 lat rozwija się cukrzyca typu 2; 5) stężenie peptydu C we krwi pępowinowej noworodków urodzonych przez te matki jest wyższe w porównaniu z noworodkami urodzonymi przez zdrowe kobiety. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Chora lat 76, została przyjęta do szpitala z powodu silnej duszności, kaszlu z odpluwaniem gęstej plwociny oraz podwyższonej od 4 dni ciepłoty ciała do temp. 38,6˚C. W wywiadzie cukrzyca od około 6 lat. Ostatnio pacjentka otrzymywała Diaprel MR 2 tabl. rano oraz Metformax 3 x dz 1 tabl. Wartość HbA1c oznaczonej przed 2 mies. wynosiła 6,9%. W badaniu przedmiotowym: osłuchowo nad płucami liczne świsty, furczenia oraz rzężenia średnio i drobnobańkowe. Czynność serca miarowa 104/min. RR 145/85 mmHg. Aktualne wyniki: BMI - 30,2, poziom glukozy we krwi przy przyjęciu (około 2 godz. po kolacji) - 172 mg% (9,4 mmol/l), poziom cholesterolu całkowitego 280 mg% (7,2 mmol/l), LDL-C 190 mg% (4,9 mmol/l), trójglicerydy 360 mg% (4,07 mmol/l), poziom kreatyniny w surowicy 1,36 mmol/l. Rtg kl.piersiowej: sylwetka serca powiększona, zwłaszcza w zakresie lewej komory, poszerzenie naczyń do górnych płatów, drobnoplamiste zagęszczenia u podstawy obu płuc. Jakie należy zastosować leczenie hipoglikemizujące: |
|
| U prawidłowo leczonych pacjentów z typem 1 cukrzycy lekka hipoglikemia powinna występować rzadziej niż: |
|
|
Mieszanki analogowe insuliny (np. Humalog Mix 25 lub Mix 50) wymagają:
1) wykonania injekcji podskórnej 0-15 min przed posiłkiem; 2) wykonania injekcji podskórnej 15-30 min. przed posiłkiem; 3) podawania tych samych dawek insuliny jak przy poprzednio stosowanych mieszankach konwencjonalnych; 4) podawania w zwiększonej o 15% dawce w stosunku do dawki poprzednio stosowanej mieszanki konwencjonalnej; 5) zmiany dotychczasowych zasad żywieniowych polegającej na rezygnacji z przekąsek. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| 26-letni pacjent w godzinach rannych został przywieziony do szpitala z powodu głębokiej utraty przytomności. Z wywiadu wiadomo, że od 15 lat choruje na cukrzycę typu 1, leczony metodą intensywnej insulinoterapii. Jak podaje żona, od roku z powodu aktywności zawodowej nie prowadził systematycznej samokontroli. Badania laboratoryjne wykonywał ostatnio przed około 10 mies. Wynik HbA1c był wówczas wyższy od 9%. W ostatnim czasie żona zauważyła, że chory bywał często agresywny i niespokojny. W dniu poprzedzającym zdarzenie chory uczestniczył w spotkaniu firmowym. Powrócił do domu późno wieczorem, w dobrym stanie ogólnym. Żona czuła jednak od niego zapach alkoholu z ust. Podejrzewając hipoglikemię lekarz dyżurny zaordynował 40 ml 20% glukozy. Chory nie odzyskał świadomości. Jakie powinno być dalsze postępowanie terapeutyczne: |
|
| Mężczyzna lat 42, aktywny zawodowo, grający w tenisa 2-3 razy w tygodniu, od roku leczony z powodu cukrzycy. Początkowo zalecono Diaprel MR 2 tabl. rano. Z powodu małej skuteczności terapii dołączono po 3 mies. metforminę w dawce 3 x dz 850mg. Ponadto w wywiadzie nadciśnienie tętnicze od 10 lat, leczone metoprololem w dawce 2 x 50 mg/dobę. W ostatnich 4 mies. pacjent stracił na wadze około 5 kg. Aktualny BMI: 23 kg/m2, RR 130/80; glikemia na czczo 240 mg%, HbA1c 9.5%, cholesterol całkowity 195 mg%, triglicerydy 260 mg%. Zaproponuj dalsze leczenie: |
|
| U chorej z typem 2 cukrzycy z towarzyszącą otyłością, skutecznie dotychczas leczonej za pomocą diety, pochodnych sulfonylomocznika i metforminy, zachodzi niekiedy konieczność zamiany terapii z użyciem metforminy na insulinoterapię. Wskazaniami do odstawienia metforminy w tych przypadkach mogą być wszystkie przyczyny, z wyjątkiem: |
|
|
U chorych z typem 2 cukrzycy z towarzyszącym zespołem metabolicznym należy zrezygnować z doustnej terapii hipoglikemizującej w następujących sytuacjach klinicznych:
1) pojawiają się wykładniki wtórnej nieskuteczności pochodnych sulfonylomocznika; 2) rozpoznano u pacjenta stabilną dusznicę bolesną; 3) wystąpiły kliniczne objawy skazy krwotocznej małopłytkowej; 4) nasilają się wykładniki niewydolności nerek; 5) u chorego rozpoznano przewlekłą białaczkę limfatyczną i rozpoczęto chemioterapię z użyciem kortykosterydów, w modelu 5-dniowych cykli leczenia raz w miesiącu. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Chora lat 55 leczona mieszankami insulin o krótkim i przedłużonym czasie działania (w proporcjach 30/70). Podaje regularnie występujące w godzinach rannych wysokie wartości glikemii w granicach 250 mg%. W ciągu dnia wartości glikemii mieszczą się w granicach 100-160 mg%. Wskaż właściwe postępowanie: |
|
|
W przypadku metody intensywnej czynnościowej insulinoterapii prawdziwe są stwierdzenia:
1) jest rutynowo stosowaną metodą leczenia u pacjentów z typem 1 cukrzycy; 2) wymaga systematycznie prowadzonej samokontroli; 3) jej celem jest utrzymanie stężenia glukozy we krwi zbliżonego do normoglikemii; 4) w badaniu Diabetes Control and Complication Trial jej stosowanie wiązało się z częstszym występowaniem hipoglikemii; 5) metoda ta jest przeciwwskazana w cukrzycy typu 2. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Wszystkie poniższe twierdzenia dotyczące zjawiska „hiperglikemii o świcie” w cukrzycy typu 1 leczonej metodą intensywnej czynnościowej insulinoterapii są prawdziwe, z wyjątkiem: |
|
| W przebiegu kwasicy ketonowej dochodzi do dużych, ogólnoustrojowych niedoborów potasu. W zapisie ekg charakterystycznymi zmianami dla hipokalemii nie są: |
|
| Edukacja terapeutyczna osób z cukrzycą jest istotnym elementem leczenia. Jej celem jest przekazanie chorym podstawowych wiadomości z zakresu diabetologii, nauczenie jak radzić sobie w sytuacjach codziennych w życiu rodzinnym, zawodowym i społecznym, oraz wyrobienie motywacji do samodzielnego prowadzenia kontroli i terapii cukrzycy. Wskaż zdanie fałszywe: |
|
|
Prawdziwe jest stwierdzenie o mikroalbuminurii:
1) oznacza wydalanie albumin z moczem 20-200 mg/min; 2) oznacza wydalanie albumin z moczem w ilości 30-300 mg/dobę; 3) jest markerem uszkodzenia śródbłonka; 4) ma znaczenie rokownicze tylko u chorych na cukrzycę typu 2; 5) ma znaczenie rokownicze tylko u chorych na cukrzycę typu 1. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Chory z typem 2 cukrzycy hospitalizowany z powodu odoskrzelowego zapalenia płuc. Zastosowano okresowo insulinoterapię podając: Insulina Actrapid - 16 j. przed śniadaniem, 8 j. przed obiadem i 10 j. przed kolacją oraz Insulatard 16 j przed śniadaniem i 12 j. przed snem. W ciągu 3 poprzedzających dni wartości glikemii utrzymywały się w ciągu doby w granicach 110-180 mg% (6-10 mmol/l). W dniu dzisiejszym przed kolacją oznaczona wartość glikemii we krwi wynosiła 72 mg% (4,0 mmol/l). Pacjent nie odczuwał hipoglikemii. Jak powinien postąpić lekarz dyżurny: |
|
