Endokrynologia Jesień 2013: testy egzaminacyjne do egzaminu PES
|
Pytanie
|
Odpowiedzi
|
|---|---|
|
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące wartości diagnostycznej oznaczania stężeń TSH i FT4:
1) u kobiet ciężarnych stężenie TSH jest bardziej czułym badaniem diagnostycznym w wykrywaniu zaburzeń czynności tarczycy w porównaniu ze stężeniem FT4 oznaczanym przy użyciu powszechnie dostępnych testów; 2) u kobiet ciężarnych stężenie FT4 oznaczane przy użyciu powszechnie dostępnych testów jest bardziej czułym badaniem diagnostycznym w wykrywaniu zaburzeń czynności tarczycy w porównaniu ze stężeniem TSH; 3) w okresie dojrzewania stężenie TSH jest bardziej czułym badaniem diagnostycznym w wykrywaniu zaburzeń czynności tarczycy w porównaniu ze stężeniem FT4 oznaczanym przy użyciu powszechnie dostępnych testów; 4) w okresie dojrzewania stężenie FT4 oznaczane przy użyciu powszechnie dostępnych testów jest bardziej czułym badaniem diagnostycznym w wykrywaniu zaburzeń czynności tarczycy w porównaniu ze stężeniem TSH; 5) w całej populacji stężenie FT4 oznaczane przy użyciu powszechnie dostępnych testów jest bardziej czułym badaniem diagnostycznym w wykrywaniu zaburzeń czynności tarczycy w porównaniu ze stężeniem TSH. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące stężenia tyreotropiny (TSH) u kobiet ciężarnych:
1) ulega stopniowemu obniżaniu przez cały okres ciąży; 2) ulega istotnemu obniżeniu w I trymestrze wskutek konkurencyjnego działania hormonu luteinizującego i hormonu folikulotropowego; 3) ma niższe wartości referencyjne niż wyznaczone dla populacji ogólnej; 4) w trakcie leczenia nadczynności tarczycy lekami przeciwtarczycowymi powinno być utrzymywane w pobliżu górnej granicy normy; 5) ma znikomą wartość diagnostyczną, gdy oznaczane jest przy użyciu powszechnie dostępnych testów diagnostycznych. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Podwyższone stężenie jakichkolwiek przeciwciał przeciwtarczycowych: |
|
|
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące niedoczynności tarczycy w ciąży:
1) najczęściej spowodowana jest przez proces autoimmunologiczny; 2) wymaga leczenia substytucyjnego z użyciem preparatów L-trijodotyroniny (L-T3); 3) wymaga diagnostyki różnicowej z nieautoimmunologicznymi postaciami niedoczynności tarczycy, gdyż te ostatnie nie wymagają leczenia farmakologicznego; 4) w postaci subklinicznej zwykle nie wymaga leczenia; 5) nie wymaga leczenia w okresie poporodowym; 6) nie jest przeciwwskazaniem do karmienia piersią. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
W diagnostyce różnicowej obniżonego stężenia TSH w trzecim trymestrze ciąży należy uwzględnić:
1) fizjologiczne obniżenie stężenia TSH; 2) przejściową ciążową nadczynność tarczycy; 3) tzw. makrotyreotropinemię (macro-TSH); 4) chorobę Gravesa i Basedowa; 5) wtórną nadczynność tarczycy; 6) przedawkowanie leków przeciwtarczycowych; 7) przedawkowanie L-tyroksyny. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
W zespole Klinefeltera w badaniu histologicznym jąder stwierdza się:
1) obecność komórek Sertoliego; 2) zeszkliwienie kanalików nasiennych; 3) hipoplazję komórek Leydiga; 4) dysgenezję komórek plemnikotwórczych; 5) zarośnięcie kanalików nasiennych. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| W leczeniu przełomu hiperkalcemicznego wywołanego chorobą nowotworową kości nie stosuje się: |
|
| Hipofosfatemia nie występuje w przebiegu: |
|
| Przeciwwskazaniem do paratyreoidektomii jest: |
|
| Do objawów niedoczynności przytarczyc nie należy/nie należą: |
|
| U pacjentki z fenotypem Albrighta (niskorosłość, otyłość, krótka szyja, brachydaktylia) oraz podwyższonym stężeniem PTH i hiperfosfatemią za wystąpienie tych objawów odpowiada: |
|
|
Wskaż stwierdzenia prawdziwe w odniesieniu do fosfatonin (np. FGF 23):
1) odgrywają rolę w osteomalacji onkogennej; 2) powodują hiperfosfatemię; 3) hamują głównie nerkową alpha-hydroksylację witaminy D; 4) nasilają fosfaturię; 5) hamują głównie wątrobową hydroksylację witaminy D (pozycja 25). Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż stwierdzenia fałszywe w odniesieniu do masywnych guzów o typie prolactinoma (tzw. „giant prolactinoma”):
1) wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego może być czasowo hamowany poprzez zmniejszenie dawki agonisty dopaminy; 2) zwykle charakteryzują się histologiczną złośliwością; 3) nie zaleca się stosowania temozolamidu ze względu na jego słabą skuteczność; 4) po redukcji guza niedoczynność pozostałych osi hormonalnych przysadki zwykle się normalizuje; 5) wymagają zwykle większych dawek agonistów dopaminy (np. średnio około 2-4 mg kabergoliny na tydzień). Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż stwierdzenia prawdziwe w odniesieniu do leków przeciwcukrzycowych z grupy glifozyn (np. dapaglifozyna):
1) wykazują podobne działanie do inhibitorów dipeptydylo-peptydazy IV (DPP-IV); 2) zwiększają stężenia GLP-1; 3) istotnie zwiększają częstość występowania grzybicy pochwy; 4) hamowanie nerkowego transportera sodowo-glukozowego 2 (SGLT-2) powoduje wystąpienie glikozurii; 5) wymagają podawania pozajelitowego, podobnie jak agoniści GLP-1. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż stwierdzenia prawdziwe w odniesieniu do zaburzeń miesiączkowania i rozwoju płciowego w okresie okołopokwitaniowym:
1) u dziewcząt z hiperandrogenizmem zmniejszenie częstości pulsów gonadoliberyny (GnRH), przejawiające się wtórnym zmniejszeniem pulsacyjnej sekrecji LH, obserwuje się już przed okresem menarche; 2) brak początków rozwoju piersi do trzynastego roku życia należy traktować jako opóźnione dojrzewanie płciowe; 3) występowanie morfologii policystycznej jajników w okresie okołopokwitaniowym jest rzadkie, ale zwykle utrzymuje się na stałe; 4) w okresie pierwszych dwóch lat po menarche do około 50% stanowią cykle bezowulacyjne, stąd częstość cykli miesięcznych ocenianych na podstawie krwawień jest częstsza niż częstość owulacji; 5) pierwotny brak miesiączki może być rozpoznany jeśli nie dojdzie do menarche w okresie ponad trzech lat od początków rozwoju piersi. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż stwierdzenia fałszywe w odniesieniu do męskiej niepłodności:
1) obecność w ejakulacie sześciu procent (6%) plemników o prawidłowej morfologii traktowana jest jako wynik prawidłowy; 2) prawidłowa objętość jąder u mężczyzny, mierzona orchidometrem Pradera, zostaje osiągnięta, gdy rozmiary jądra osiągają 13 cm3; 3) w zespole Klinefeltera u znacznej części pacjentów (do 50%) można uzyskać żywe plemniki metodą ekstrakcji wewnątrzjądrowej (TESE - testicular sperm extraction) pomimo klinicznej azoospermii; 4) w zespole Kallmanna skuteczną spermatogenezę można osiągnąć w wyniku monoterapii ludzką gonadotropiną kosmówkową (hCG); 5) niepłodność w przebiegu mukowiscydozy jest typowo spowodowana hipogonadyzmem hipergonadotropowym. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż stwierdzenia prawdziwe w odniesieniu do zagadnienia płodności w zespole Turnera:
1) najczęściej zalecaną metodą osiągnięcia ciąży jest metoda in vitro z komórką jajową dawcy; 2) około 2-5% kobiet z zespołem Turnera może spontanicznie zajść w ciążę, tj. bez metod rozrodu wspomaganego; 3) hipogonadyzm hipogonadotropowy jest zasadniczą przyczyną niepłodności; 4) współczynnik rozmiaru aorty (aortic size index) powyżej 2,5 cm/m2 lub bezwzględny rozmiar aorty powyżej 3,5 cm stanowi przeciwwskazanie do ciąży; 5) występowanie czystego kariotypu 45X w leukocytach krwi obwodowej wyklucza możliwość samoistnego zajścia w ciążę. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż stwierdzenia prawdziwe w odniesieniu do leczenia moczówki prostej:
1) desmopresyna jest mało skuteczna w moczówce ciążowej ze względu na jej nasiloną degradację przez wazopresynazę łożyskową (łożyskową aminopeptydazę leucytową); 2) biodostępność doustnych preparatów desmopresyny jest poniżej 1% (jednego procenta); 3) w odróżnieniu od wazopresyny, desmopresyna nie może być podawana dożylnie lub podskórnie; 4) w odróżnieniu od moczówki prostej, diuretyki tiazydowe mogą wywołać znaczną hiponatremię i przewodnienie u pacjentów z polidypsją psychogenną; 5) karbamazepina wykazuje umiarkowaną skuteczność w ośrodkowej (neuro-podwzgórzowej) moczówce prostej. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Wskaż zdanie prawdziwe dotyczące hiperaldosteronizmu pierwotnego (HP): |
|
| Ostateczne rozpoznanie aldosteronizmu pierwotnego można postawić jeśli: |
|
| Wskaż zdanie prawdziwe dotyczące leczenia hiperaldosteronizmu pierwotnego (HP): |
|
| Jedną z możliwych przyczyn hiperaldosteronizmu wtórnego nie jest: |
|
|
Charakterystyczną cechą świadczącą o złośliwym charakterze nowotworów tarczycy jest powiększanie się ich wymiarów/objętości.
1) prawda, tylko złośliwe nowotwory tarczycy ulegają powiększaniu; 2) fałsz, nie można na podstawie pojedynczej cechy klinicznej rozpoznać raka tarczycy; 3) wszystkie zmiany nowotworowe tarczycy mogą ulegać powiększaniu; 4) cechą podejrzaną jest powiększenie się wymiarów zmiany ogniskowej (ocena USG) o 2 mm; 5) cechą podejrzaną jest powiększenie się objętości zmiany ogniskowej (ocena USG) o 20% i więcej w czasie obserwacji krótszym od 18 miesięcy. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) nowoczesne techniki USG tarczycy (w tym elastografia) nie różnicują w sposób całkowicie pewny zmian ogniskowych łagodnych od zmian złośliwych; 2) jedną z najistotniejszych cech mogących wskazywać na złośliwy charakter zmiany ogniskowej jest kształt, w którym zmiana jest wyższa niż szersza/dłuższa; 3) obecność hipoechogenicznej otoczki wokół zmiany ogniskowej zawsze wskazuje na jej łagodny charakter; 4) jedynie w oparciu o badanie biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej celowanej (BACC) można rozpoznać nowotwór złośliwy tarczycy; 5) obecność płynu w obrębie zmiany ogniskowej (część torbielowata) upoważnia do rezygnacji z badania BACC. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Podejrzanymi cechami ultrasonograficznymi wskazującymi na możliwy złośliwy charakter zmiany ogniskowej w tarczycy są:
1) zmiana lita, zgodnie z definicją, charakteryzująca się całkowitym brakiem komponenty płynowej; 2) nieobecność przepływów naczyniowych w litych, hipoechogenicznych zmianach ogniskowych; 3) kształt zmiany (wysokość > długość); 4) obecność przepływów naczyniowych w częściach centralnych węzłów chłonnych szyi; 5) obecność w zmianach ogniskowych hiperechogenicznych drobnych wtrętów. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Cechami ultrasonograficznymi wskazującymi na łagodny charakter zmiany ogniskowej w tarczycy są:
1) obecność komponenty płynowej w zmianie ogniskowej niezależnie od jej objętości; 2) obecność hipoechogenicznej otoczki; 3) guzek „gorący”; 4) obecność w zmianach ogniskowych hiperechogenicznych drobnych plamek wykazujące obecność artefaktu typu ogona komety; 5) drobnotorbielowaty charakter zmiany ogniskowej. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskazaniami do wykonania biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej są:
1) obecność zmiany ogniskowej w tarczycy wykrytej w badaniu TK lub MR; 2) guzek tarczycy o średnicy ≥ 5 mm w każdym wymiarze; 3) tylko guzki pojedyncze; 4) tylko guzki niebolesne; 5) guzek „gorący” uwidoczniony w badaniu FDG PET. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Decyzja o leczeniu operacyjnym (wycięciu tarczycy) w przypadku obecności zmian ogniskowych w tarczycy zależy od:
1) tylko od wyniku biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej celowanej (BACC); 2) obrazu ultrasonograficznego tarczycy; 3) cech klinicznych; 4) wynik BACC zgodny z kategorią I rozpoznań cytologicznych wg The Bethesda System for Reporting Thyroid Cytopathology - TBSRTC dyskwalifikuje z leczenia operacyjnego; 5) wynik BACC zgodny z kategorią II rozpoznań cytologicznych wg TBSRTC wyklucza konieczność leczenia operacyjnego. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) wynik BACC zgodny z kategorią I rozpoznań cytologicznych wg The Bethesda System for Reporting Thyroid Cytopathology - TBSRTC świadczy o łagodnym charakterze zmiany ogniskowej; 2) wynik BACC zgodny z kategorią III rozpoznań cytologicznych wg TBSRTC stanowi bezwzględne wskazanie do leczenia operacyjnego; 3) wynik BACC - podejrzenie nowotworu pęcherzykowego - wymaga koniecznie szybkiego przeprowadzenia ponownej oceny cytologicznej gdyż ryzyko złośliwości w tym przypadku wynosi 15-20%; 4) wynik BACC - zmiana łagodna - nie wyklucza rozpoznania nowotworu złośliwego tarczycy; 5) wynik BACC - podejrzenie złośliwości - wymaga powtórzenia badania BACC jeśli jest potrzebne dla szybkiego uściślenia rozpoznania. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Deformacja Madelunga to: |
|
|
Wskaż nieprawdziwe stwierdzenia:
1) wynik biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej celowanej (BACC) opisany zgodnie z kategoriami rozpoznań cytologicznych wg The Bethesda System for Reporting Thyroid Cytopathology - TBSRTC wyznacza ostateczne wskazania do dalszego postępowania diagnostyczno-terapeutycznego; 2) zawsze w przypadku wyniku niediagnostycznego BACC konieczne jest powtórzenie biopsji niezależnie od kontekstu klinicznego; 3) wynik BACC zgodny z kategoriami V i VI rozpoznań cytologicznych wg TBSRTC zawsze stanowi wskazanie do leczenia operacyjnego; 4) pacjent zawsze może żądać przeprowadzenia leczenia operacyjnego w przypadku rozpoznania wola guzkowego, niezależnie od uzyskanych wyników badań; 5) stwierdzenie zmienionych patologicznie węzłów chłonnych szyi nie dowodzi złośliwego charakteru zmiany ogniskowej w tarczycy. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Które ze stwierdzeń dotyczących raka rdzeniastego tarczycy (MTC) jest nieprawdziwe? |
|
|
Etomidat:
1) jest rzadko stosowany w przypadkach ciężkiej do opanowania endogennej hiperkortyzolemii; 2) hamuje produkcję aldosteronu i kortyzolu; 3) powoduje zależny od kwasu γ-aminomasłowego (GABA) spadek produkcji CRH; 4) jest antagonistą receptora glikokortykosteroidowego; 5) jest agonistą receptora jądrowego PPAR-γ; 6) stosuje się go tylko w postaci dożylnej. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Liszaj amyloidowy może występować w: |
|
| Akwareza to: |
|
|
Wrodzony przerost nadnerczy może być spowodowany:
1) niedoborem 11 beta-hydroksylazy; 2) niedoborem 21-hydroksylazy; 3) niedoborem 17 alfa hydroksylazy; 4) rodzinnym niedoborem glukokortykosteroidów typu 1; 5) tłuszczowym przerostem nadnerczy; 6) niedoborem dehydrogenazy 3 beta hydroksysteroidowej. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Nadmierne wydzielanie dezoksykortykosteronu stwierdza się w następujących sytuacjach:
1) wrodzony przerost nadnerczy z niedoborem 11 beta-hydroksylazy; 2) zespół Liddle`a; 3) wrodzony przerost nadnerczy z niedoborem 17 alfa-hydroksylazy; 4) guz chromochłonny; 5) wystąpienie mutacji genu CYP 17; 6) adrenomieloneuropatia. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Do podstawowych kryteriów rozpoznania SIADH (zespołu nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego) zalicza się:
1) hiponatremię poniżej 140 mmol/L; 2) zmniejszenie osmolalności osocza poniżej 275 mOsm/kg H2O; 3) hiponatremię poniżej 135 mmol/L; 4) zmniejszenie osmolalności osocza poniżej 300 mOsm/kg H2O; 5) wydalanie sodu > 40 mmol/L przy prawidłowej podaży soli i wody; 6) wydalanie sodu > 35 mmol/L przy prawidłowej podaży soli i wody. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| 28-letnia pacjentka leczona z powodu choroby Hashimoto preparatem L-tyroksyny w dawce 75 μg/dz. planuje ciążę. Aktualne wartości TSH - 3,5 mlU/l, fT4 - 14,5 pmol/l i fT3 - 5,0 pmol/l. W przypadku ciąży w jakich granicach należy utrzymać TSH przy prawidłowych stężeniach fT4? |
|
| Powtarzające się epizody hipoglikemii należy różnicować z: |
|
|
Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) u każdej pacjentki z cukrzycą typu 2 planującej ciążę zaleca się oznaczenie TSH i TPOAb; 2) u każdej pacjentki z cukrzycą typu 2 w 4. - 8. tygodniu ciąży (pierwsza wizyta położnicza) zaleca się oznaczenie stężenia TSH i miana TPOAb; 3) u każdej pacjentki w ciąży z wywiadem choroby Gravesa zaleca się oznaczenie stężenia TSH i miana TRAb w 4. - 8. tygodniu ciąży (pierwsza wizyta położnicza); 4) u każdej pacjentki w ciąży z wywiadem choroby Gravesa zaleca się oznaczenie stężenia TSH i miana TPOAb w 4. - 8. tygodniu ciąży (pierwsza wizyta położnicza); 5) u każdej pacjentki w ciąży z wywiadem choroby Gravesa zaleca się powtórny pomiar TRAb pod koniec II trymestru ciąży (przed 22. tygodniem). Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Dolegliwości typowe dla przewlekłej hiperkalcemii w przebiegu pierwotnej nadczynności przytarczyc to wszystkie niżej wymienione, z wyjątkiem: |
|
|
Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) u osób z cukrzycą typu 2 i stężeniem TSH ≥ 2 mIU/ml, należy oznaczyć miano TRAb; 2) u osób z cukrzycą typu 2 i mianem TPOAb powyżej wartości referencyjnych oraz TSH ≥ 2 mIU/ml, zaleca się oznaczenie stężenia fT4 oraz raz w roku badanie TSH; 3) u osób z cukrzycą typu 2 i mianem TPOAb powyżej wartości referencyjnych oraz TSH ≥ 2 mIU/ml, zaleca się oznaczenie stężenia TSH raz w roku; 4) u osób z cukrzycą typu 2 i mianem TPOAb w granicach wartości referencyjnych oraz TSH < 2 mIU/ml, zaleca się oznaczenie stężenia TSH co pięć lat; 5) u osób z cukrzycą typu 2 i mianem TPOAb powyżej wartości referencyjnych oraz TSH ≥ 2 mIU/ml, zaleca się oznaczanie stężenia TSH co 2 lata. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) u osób z cukrzycą typu 1 i mianem TPOAb w granicach wartości referencyjnych oraz TSH < 2 mIU/ml, zaleca się oznaczenie stężenia TSH co pięć lat; 2) u każdego pacjenta z nowo rozpoznaną cukrzycą typu 1 i u pacjentów z trwającą już chorobą, u których do tej pory nie wykonano badań w kierunku oceny czynności hormonalnej tarczycy, zaleca się oznaczenie stężenia TSH i miana TPOAb; 3) u osób z cukrzycą typu 1 i mianem TPOAb powyżej wartości referencyjnych oraz TSH ≥ 2 mIU/ml, zaleca się oznaczenie stężenia TSH co dwa lata; 4) u osób z cukrzycą typu 1 i mianem TPOAb w zakresie wartości referencyjnych oraz TSH < 2 mIU/ml, zaleca się oznaczanie stężenia TSH co dwa lata; 5) u osób z cukrzycą typu 1 i mianem TPOAb powyżej wartości referencyjnych oraz TSH ≥ 2 mIU/ml, zaleca się oznaczenie stężenia fT4. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Markerem kościotworzenia oznaczanym w surowicy nie jest: |
|
|
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące profilaktyki jodowej w czasie ciąży:
1) kobiety w wieku rozrodczym powinny spożywać 150 µg jodu dziennie; 2) dzienne spożycie jodu w okresie ciąży i karmienia nie powinno przekraczać 600 µg na dobę; 3) zalecane jest monitorowanie skuteczności profilaktyki jodowej u indywidualnej pacjentki za pomocą oznaczania jodurii w przygodnej próbce moczu; 4) tarczyca dojrzałego płodu, noworodka i małego dziecka jest bardziej wrażliwa na lekki niedobór jodu niż tarczyca matki; 5) wzrost stężenia tyreoglobuliny u kobiety ciężarnej nie jest wyznacznikiem niedoboru jodu. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Wskaż stwierdzenie fałszywe dotyczące czaszkogardlaka: |
|
| Objawami nadczynności tarczycy mogą być niżej wymienione, z wyjątkiem: |
|
|
Wydzielanie kortyzolu ulega zmianom:
1) w rytmie dobowym; 2) w odpowiedzi na posiłek; 3) w odpowiedzi na hipoglikemię; 4) w odpowiedzi na wysiłek fizyczny; 5) jako wyraz reakcji na stres. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące wtórnej niedoczynności kory nadnerczy:
1) występuje częściej niż pierwotna; 2) w obrazie klinicznym nie występuje ciemnienie skóry i błon śluzowych; 3) najczęściej występującym zaburzeniem elektrolitowym jest hiponatremia; 4) w leczeniu stosuje się rutynowo fludrokortyzon; 5) test diagnostyczny z ACTH może dać wynik fałszywie ujemny. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
