Endokrynologia Wiosna 2013: testy egzaminacyjne do egzaminu PES
|
Pytanie
|
Odpowiedzi
|
|---|---|
| Zespół oporności na hormony tarczycy (RTH, resistance to thyroid hormone) charakteryzuje się obniżoną odpowiedzią tkanek docelowych na działanie hormonów tarczycy, podwyższonym stężeniem tyroksyny (T4) i trijodotyroniny (T3) we krwi oraz nieprawidłowo wysokim lub normalnym stężeniem TSH. Podstawową przyczyną tych zaburzeń są mutacje DNA zlokalizowane w genie THRB, kodującym receptor hormonów tarczycy TRβ. W jakim rejonie (domenie) DNA THRB są zlokalizowane mutacje w zespole RTH? |
|
| Regulacja ekspresji genów przez receptory jądrowe trijodotyroniny (czynniki transkrypcyjne zależne od liganda) polega na rozpoznawaniu specyficznych sekwencji DNA, tzw. elementów odpowiedzi na hormon tarczycy, TRE (thyroid response element) zlokalizowany w promotorach genów docelowych. Wśród genów, których ekspresja jest regulowana przez T3 znajdują się geny regulowane pozytywnie (ekspresja genu docelowego wzrasta po przyłączeniu trijodotyroniny) i regulowane negatywnie (ekspresja genu docelowego maleje po przyłączeniu trijodotyroniny). Regulacja ekspresji genów warunkująca sprzężenie zwrotne między trijodotyroniną a wydzielaniem podjednostek TSH z przysadki i TRH z podwzgórza jest regulowana przez T3 w następujący sposób: |
|
| Genom człowieka zawiera niską liczbę genów kodujących białka (ok. 25 tysięcy), podczas gdy liczbę białek powstających na matrycy genów szacuje się na pół miliona. Jaki z poniżej przedstawionych procesów przede wszystkim umożliwia powstawanie tak wielkiej liczby białek? |
|
|
Subkliniczną lub jawną nadczynność tarczycy w I trymestrze ciąży, spowodowaną wysokim stężeniem hCG, charakteryzują:
1) obniżone TSH; 2) podwyższone TSH; 3) podwyższone fT4; 4) obecne przeciwciała TRAb; 5) częste współistnienie niepowściągliwych wymiotów ciężarnych. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| W przypadku podejrzenia poporodowego zapalenia tarczycy, przebiegającego z nadczynnością, i konieczności wykonania scyntygrafii u kobiety karmiącej, należy: |
|
| W teście hipoglikemii poinsulinowej w przypadku pojawienia się zaburzeń świadomości należy podać 20% glukozę dożylnie oraz przerwać pobieranie krwi do oznaczeń hormonalnych, gdyż test jest niewiarygodny. |
|
|
U osoby z przewlekłą chorobą nerek (klirens kreatyniny < 60 ml/min):
1) prawidłowy wynik testu hamowania 1 mg deksametazonu wyklucza zespół Cushinga; 2) wydalanie wolnego kortyzolu z moczem może być fałszywie ujemne; 3) do wstępnej diagnostyki zespołu Cushinga rekomenduje się wykonanie testu z 1 mg deksametazonu. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Tyreoidektomia w okresie ciąży u pacjentki z chorobą Gravesa i Basedowa jest metodą leczenia wyłącznie w przypadku: |
|
|
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące diagnostyki schorzeń tarczycy u ciężarnej/karmiącej:
1) u części kobiet w III trymestrze obserwuje się umiarkowany spadek stężenia fT4; 2) w okresie laktacji dopuszcza się wykonywanie badań izotopowych z użyciem 99mTc i 123I; 3) zaleca się rutynowe oznaczenie TSH i fT4 u kobiety w 4-8 tygodniu ciąży; 4) nawracająca nadczynność tarczycy ciężarnych występuje rodzinnie a funkcja tarczycy w okresie poporodowym normalizuje się samoistnie; 5) przebyta choroba Graves-Basedowa matki nie jest wskazaniem do wykonania usg tarczycy płodu. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Wskaż stwierdzenie fałszywe dotyczące wola guzkowego u ciężarnej: |
|
|
Wybierz prawdziwe stwierdzenia odnoszące się do autoimmunologicznych zespołów wielogruczołowych (Autoimmune Polyglandular Syndrome; APS):
1) APS 1 jest dziedziczony wielogenowo; 2) APS 2 zwykle ujawnia się u dorosłych; 3) u większości chorych z APS 1 występują autoimmunologiczne choroby tarczycy; 4) niedoczynność przytarczyc jest częsta w APS 2; 5) większość pacjentów z APS 1 choruje na niedoczynność nadnerczy; 6) choroba Addisona jest najczęstszym elementem APS 2. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż stwierdzenia prawdziwe w odniesieniu do objawów akromegalii:
1) powiększenie dystalnych części ciała występuje u ok. 80% chorych; 2) najczęstszym objawem jest ból głowy; 3) zaburzenia widzenia należą do rzadkich objawów (15-20%); 4) nadciśnienie tętnicze stwierdza się mniej niż u połowy pacjentów; 5) wzmożoną potliwość zgłasza większość chorych; 6) charakterystyczne jest zwiększenie siły mięśniowej. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Zaburzenia tolerancji węglowodanów występujące u osób z autoimmunologicznymi zespołami wielogruczołowymi (Autoimmune Polyglandular Syndrome; APS) trafnie charakteryzują następujące stwierdzenia:
1) niedoczynność tarczycy, ujawniająca się u osób z cukrzycą typu 1, związana jest ze skłonnością do niedocukrzeń; 2) współwystępowanie choroby Addisona z cukrzycą typu 1 predysponuje do hiperglikemii; 3) nadczynność tarczycy w przebiegu choroby Gravesa sprzyja pogorszeniu tolerancji węglowodanów; 4) tyreotoksykoza powoduje poprawę wrażliwości na insulinę, zwiększenie magazynowania glikogenu w wątrobie, zwiększenie wydzielania glukagonu i nasilenie wchłaniania jelitowego glukozy; 5) uzupełnienie niedoboru kortykosteroidów ułatwia wyrównanie glikemii. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wybierz prawdziwe stwierdzenia odnoszące się do kortykotropinoma:
1) są najczęstszą przyczyną endogennego zespołu Cushinga; 2) 3-4 razy częściej występują u kobiet; 3) co trzeci jest makrogruczolakiem; 4) zwykle nie uzyskuje się hamowania sekrecji dużymi dawkami deksametazonu; 5) często występują w zespole MEN 2a; 6) w MEN 1 zwykle są makrogruczolakami i częściej niż sporadyczne nie wykazują hamowania wydzielania po deksametazonie. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Z niżej wymienionych wskaż leki, których stosowanie można rozważyć w farmakoterapii kortykotropinoma:
1) ketokonazol; 2) kwas walproinowy; 3) pasyreotyd; 4) antagoniści PPARγ; 5) aminoglutetymid; 6) deksametazon. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| W leczeniu niedoczynności tarczycy u kobiety w ciąży zalecane jest utrzymanie wartości stężenia TSH: |
|
| W trakcie leczenia przełomu tarczycowego przeciwwskazane jest stosowanie: |
|
| W przypadku insulinoma ustalenie rozpoznania oparte jest o: |
|
|
60-letni pacjent, w wywiadzie od kilku lat biegunki (kilka luźnych stolców na dobę) z towarzyszącym bólem w jamie brzusznej po posiłkach, zaczerwienieniem skóry twarzy i dekoltu, postępującym spadkiem masy ciała, ok. 20 kg/ 3 lata. W bad. USG i TK jamy brzusznej bez patologii. Od kilku lat rozpoznawano u chorego zespół jelita drażliwego. Podejrzewając zespół rakowiaka, wśród badań biochemicznych należy u chorego oznaczyć stężenie:
1) tyreotropiny i tyroksyny; 2) pepsynogenu i pepsyny; 3) chromograniny A; 4) kwasu 5-hydroksyindolooctowego w DZM i serotoniny; 5) DHEAS. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Która z wymienionych sytuacji klinicznych nie stanowi jednej z możliwych przyczyn hiperprolaktynemii? |
|
| U 55-letniej pacjentki w badaniu USG szyi wykonanym w trakcie oceny tętnic szyjnych ujawniono pojedynczą izoechogeniczną zmianę ogniskową w prawym płacie tarczycy o wymiarach 9x12x20 mm. W wykonanej BACC rozpoznano zmianę pęcherzykową bliżej nieokreśloną. Chora nie zgłasza żadnych dolegliwości, wykonane badanie TSH 0,7 µIU/ml. Jakie postępowanie należy wdrożyć u tej pacjentki (w myśl aktualnych polskich wytycznych)? |
|
| 29-letnia pacjentka zgłosiła się w 9 tygodniu ciąży z powodu nieprawidłowego wyniku badania TSH (8,5 µIU/ml), zleconego przesiewowo na pierwszej wizycie położniczej przez lekarza ginekologa. Chora nie zgłasza żadnych dolegliwości, wywiad rodzinny i osobniczy w kierunku chorób tarczycy nieobciążony. Jakie będzie najwłaściwsze postępowanie u tej pacjentki? |
|
| Która z poniższych cech klinicznych nie należy do składowych zespołu MEN2B? |
|
| Który z typów raka rdzeniastego tarczycy (MTC) cechuje najbardziej agresywny przebieg oraz najwyższa śmiertelność? |
|
| Objawem częściowego braku wrażliwości na androgeny u mężczyzn może być: |
|
| Brak erekcji nocnych (porannych) jest typowym objawem: |
|
| W przypadku hipogonadyzmu hipergonadotropowego w nasieniu stwierdza się: |
|
| U 20-letniego mężczyzny stwierdza się badaniem przedmiotowym objawy niepełnego dojrzewania płciowego: pubarche III, axillarche II, genitalia III (wg skali Tannera), brak zarostu na twarzy, słaba mutacja głosu, jądra o objętości ok. 8 ml. Jakie badania dodatkowe należy zlecić w celu wyjaśnienia przyczyny opóźnienia dojrzewania płciowego? |
|
| Gdy u 17-letniego chłopca stwierdza się następujące wyniki badań hormonalnych we krwi: testosteron - 7 nmol/l, FSH - 24 IU/L , LH - 12 IU/L oraz niepełne dojrzewanie płciowe i objętość jąder ok. 10 ml należy podejrzewać i dalej różnicować: |
|
|
Wskaż prawdziwe stwierdzenia na temat wpływu litu na narządy dokrewne:
1) lit może zwiększać miano przeciwciał przeciwtarczycowych i nasilać istniejący proces autoimmunologiczny w tarczycy; 2) następstwem długotrwałego leczenia litem jest najczęściej wole współistniejące z nadczynnością tarczycy; 3) w przypadku indukowanej litem nadczynności tarczycy w mechanizmie destrukcji gruczołu tarczowego leczenie polega głównie na podaniu jodu promieniotwórczego; 4) leczenie litem może prowadzić do ujawnienia współistniejącej pierwotnej nadczynności przytarczyc. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Która z wymienionych sytuacji nigdy nie powoduje wzrostu stężenia kalcytoniny w surowicy? |
|
|
Które leki powodują wzrost stężenia prolaktyny?
1) risperidon; 2) klozapina; 3) werapamil; 4) fluoksetyna; 5) doustna antykoncepcja hormonalna. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż stwierdzenia prawdziwe dotyczące guza prolaktynowego przysadki:
1) guzy prolaktynowe w zespole MEN1 są na ogół mniejsze i mniej inwazyjne niż pozostałe gruczolaki produkujące prolaktynę; 2) powyżej 80% guzów przebiegających z objawami akromegalii wydziela także prolaktynę, dlatego u pacjentów z gruczolakami przysadki i hiperprolaktynemią należy wykluczyć akromegalię; 3) nietolerancja farmakoterapii hiperprolaktynemii nie jest wskazaniem do leczenia operacyjnego prolaktynoma; 4) u pacjentów z prolaktynoma leczenie agonistami dopaminy można przerwać po 6 miesiącach od momentu wyrównania hiperprolaktynemii i przywrócenia prawidłowej czynności gonad; 5) laboratoryjne potwierdzenie makroprolaktynemii polega na poddaniu próbki działaniu 25% glikolu polietylenowego. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż stwierdzenia prawdziwe dotyczące raka rdzeniastego tarczycy:
1) największe nagromadzenie komórek C stwierdza się w środkowo-dolnej części płatów i tam najczęściej lokalizują się ogniska raka rdzeniastego; 2) badania molekularne w kierunku mutacji germinalnej protoonkogenu RET wskazane są wyłącznie u chorych z rakiem rdzeniastym tarczycy, u których wywiad rodzinny w kierunku raka rdzeniastego tarczycy jest dodatni; 3) rak rdzeniasty tarczycy jest nowotworem neuroendokrynnym; 4) wysokie stężenie kalcytoniny utrzymujące się powyżej 6 miesięcy po tyreoidektomii z powodu raka rdzeniastego tarczycy świadczy o progresji raka rdzeniastego. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
W tyreotoksykozie można zaobserwować:
1) wzrost pojemności minutowej serca; 2) skrócenie czasu wyrzutu lewej komory (LVET) w echokardiografii; 3) częstsze wypadanie płatka zastawki mitralnej; 4) prawidłowy opór obwodowy; 5) wzrost aktywności enzymu konwertującego angiotensynę (ACE); 6) zwiększoną liczbę leukocytów i płytek krwi; 7) zwiększoną wrażliwość na warfarynę. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Rak kory nadnerczy może być składową następujących zespołów:
1) Gardnera; 2) Blizzarda; 3) Li-Fraumeni; 4) MEN-1; 5) Beckwith-Wiedemanna; 6) Proteusza. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Wśród wszystkich przyczyn hiperkalcemii, hiperkalcemia nowotworowa stanowi: |
|
| W jakim zespole występuje równocześnie diabetes insipidus i diabetes mellitus? |
|
|
Proopiomelanokortyna (POMC):
1) jest peptydem zbudowanym z 39 aminokwasów; 2) jest prekursorem kortykotropiny; 3) ekspresja POMC zachodzi w przednim płacie przysadki a także między innymi w części pośredniej przysadki, niektórych neuronach podwzgórzowych i łożysku; 4) w zależności od aktywności enzymów zwanych konwertazami prohormonów z POMC powstają różne produkty końcowe; 5) w kortykotropach przedniego płata przysadki głównymi produktami końcowymi POMC są ACTH, alfa-melanotropina (αMSH) i beta-melanotropina (βMSH). Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Przyczyną prawdziwego, zależnego od GnRH, przedwczesnego dojrzewania płciowego może być:
1) hamartoma; 2) wrodzony przerost nadnerczy; 3) aktywująca mutacja genu KISS1R; 4) zespół McCune-Albrighta; 5) telarche praecox. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Całkowity brak rozwoju jąder u osobnika z kariotypem 46XY prowadzi do:
1) powstania fenotypu żeńskiego; 2) rozwinięcia się narządów płciowych wewnętrznych męskich; 3) hipogonadyzmu hipergonadotropowego; 4) całkowitej dysgenezji gonad (zespół Swyera); 5) rozwinięcia się narządów płciowych zewnętrznych męskich. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| U kobiety lat 56 wykonano badanie densymetryczne, stwierdzając wartość T-score w odcinku lędźwiowym L2-L4 wynoszącą -3,6. Pacjentka ta miała ujemny wywiad rodzinny w kierunku osteoporozy. W wiek menopauzalny weszła w wieku 51 lat, przez 2 lata przyjmowała skoniugowane estrogeny końskie. U pacjentki tej w ciągu ostatnich 6. lat wystąpiły 2 epizody kolki nerkowej, poza tym nie zgłaszała dolegliwości. W ramach dalszej diagnostyki wykonano szereg oznaczeń laboratoryjnych uzyskując następujące wyniki: TSH 1,23 (N: 0,27-4,2 μIU/Ml), wapń całkowity skorygowany z poziomem albumin 2,71 (N: 2,2-2,6 mmol/L), kreatynina 1,06 (N: 0,7-1,4 mg/Dl), dobowe wydalanie wapnia z moczem 8,2 (N: 2,5-8,0 mmol/24 godz.) oraz PTH 59 (N: 15-65 pg/mL). U pacjentki tej najbardziej prawdopodobne rozpoznanie to: |
|
|
Bisfosoniany znajdują zastosowanie w leczeniu lub wspomaganiu leczenia:
1) choroby Pageta; 2) osteonekrozy; 3) osteopetrozy; 4) choroby Blounta; 5) przerzutów raka piersi do kości. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
CSWS (cerebral salt wasting syndrome) jest zespołem zaburzeń metabolicznych niejednokrotnie towarzyszącym stanom naglącym w neurologii, będących następstwem udarów i operacji neurochirurgicznych. Zalecanym, sposobem leczenia jest:
1) stosowania adiuretyny; 2) stosowanie diuretyków pętlowych; 3) stosowanie zwiększonej podaży jonów Na+; 4) ograniczenie podaży wody; 5) stosowanie mineralokortykosteroidów. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Insulinooporność jest charakterystycznym elementem obrazu metabolicznego następujących chorób:
1) choroby Cushinga; 2) cukrzycy typu 2; 3) cukrzycy MODY 2; 4) akromegalii; 5) pozapalnej marskości wątroby. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
SIADH jest zespołem zaburzeń metabolicznych niejednokrotnie towarzyszącym stanom naglącym w neurologii, będących między innymi następstwem udarów i operacji neurochirurgicznych. Zalecanym sposobem leczenia jest:
1) zwiększenie podaży Na+; 2) stosowanie diuretyków pętlowych; 3) stosowanie tiazydów; 4) ograniczenie podaży wolnej wody; 5) stosowanie mineralokortykosteroidów. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
GLP-1 - hormon przewodu pokarmowego znalazł praktyczne zastosowanie w leczeniu:
1) choroby wrzodowej dwunastnicy; 2) zespołu przedwczesnego wygasania funkcji jajników; 3) cukrzycy typu drugiego; 4) zespołu policystycznych jajników; 5) cukrzycy LADA. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Hiperprolaktynemię mogą powodować:
1) ćwiczenia fizyczne; 2) limfocytarne zapalenie przysadki; 3) wystąpienie efektu Wolffa-Chaikoffa; 4) zespół PCO; 5) indukowana nadczynność tarczycy; 6) heroina. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Najczęściej leczenie farmakologiczne gruczolaków typu prolaktynoma rozpoczyna się stosując preparaty bromokryptyny, a następnie:
1) po 3 do 6 miesiącach zaleca się operację neurochirurgiczną; 2) przewlekle stosuje się preparaty agonistów dopaminy; 3) w razie braku poprawy można dołączyć preparaty blokerów 21 alfa hydroksylazy; 4) zaleca się radioterapię przysadki; 5) w razie braku poprawy można zastosować cabergolinę. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Gruczolaki typu prolaktynoma:
1) stanowią największy odsetek (około 40%) wśród gruczolaków hormonalnie czynnych przysadki; 2) stanowią największy odsetek (około 15%) wśród gruczolaków hormonalnie czynnych przysadki; 3) częściej rozpoznawane są u młodych mężczyzn (w wieku 20-30 lat); 4) częściej rozpoznawane są u młodych kobiet (w wieku 20-35 lat); 5) większość guzów typu prolaktynoma stanowią mikrogruczolaki; 6) większość guzów typu prolaktynoma stanowią makrogruczolaki. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
