Endokrynologia Wiosna 2014: testy egzaminacyjne do egzaminu PES
|
Pytanie
|
Odpowiedzi
|
|---|---|
|
Hipokalcemia może być pooperacyjnym powikłaniem tyreoidektomii oraz paratyreoidektomii. Wskaż zestaw prawidłowych zdań dotyczących pooperacyjnej niedoczynności przytarczyc:
1) w leczeniu pooperacyjnej niedoczynności przytarczyc, która rozwinęła się po tyreoidektomii, stosowane są preparaty wapnia oraz witamina D - w tej sytuacji preparatem z wyboru jest cholekalcyferol (Vigantoletten); 2) niedoczynność przytarczyc po paratyreoidektomii winna być odróżniona od zespołu głodnych kości, w którym stężenie PTH jest prawidłowe/wysokie, a stężenie fosforanów jest niskie; 3) oznaczenie stężenia PTH zaraz po zabiegu operacyjnym pozwala ocenić ryzyko rozwoju hipokalcemii, jeśli stężenie PTH u pacjentów po tyreoidektomii jest prawidłowe to ryzyko rozwoju trwałej hipokalcemii jest niewielkie, natomiast u pacjentów po paratyreoidektomii może wystąpić hipokalcemia pomimo prawidłowego stężenia PTH; 4) pooperacyjna niedoczynność przytarczyc może być przejściowa i u niektórych pacjentów możliwe jest przerwanie podaży preparatów wapnia i witaminy D; 5) tiazydowe leki moczopędne mogą być przydatne w leczeniu niedoczynności przytarczyc, bo nasilają hiperkalcurię. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Hirsutyzm u kobiet może być objawem innych niż PCOS chorób endokrynnych. Wskaż zdania fałszywe:
1) przyczynami hirsutyzmu mogą być: nieklasyczny przerost nadnerczy, guzy nadnerczy/jajników, hiperprolaktynemia, zespół HAIRAN, zespół Cushinga; 2) obecność guza jajnika/nadnercza podejrzewamy wtedy, gdy w 48-godzinnym teście hamowania deksametazonem nie uzyskujemy supresji stężenia testosteronu poniżej 1,8 ug/dl; 3) długi test hamowania deksametazonem różnicuje pacjentów z guzem nadnercza/jajnika i pacjentów z hiperandrogenizmem innego pochodzenia; 4) aktywność biologiczna testosteronu na poziomie tkankowym może być zwiększona przy prawidłowym stężeniu testosteronu we krwi; 5) stężenia SHBG obniżają się w przebiegu hiperandrogenemii, hiperinsulinemii/oporności insulinowej, nadczynności tarczycy i w trakcie leczenia hormonalnego (doustna antykoncepcja, hormonalna terapia zastępcza). Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące zespołu MEN1, czyli choroby Wermera:
1) jest chorobą autosomalną dominującą, która rozwija się w wyniku mutacji genu meniny; 2) u wszystkich krewnych pierwszego stopnia należy prowadzić skriningowe badania obrazowe (MR przysadki, TK jamy brzusznej); 3) MEN1 charakteryzuje się występowaniem guzów przytarczyc, złośliwych i niezłośliwych guzów trzustki, guzów przedniego płata przysadki i rzadziej guzów innych gruczołów (np. nadnerczy); 4) diagnostyka laboratoryjna w zespole MEN1 zawsze obejmuje ocenę stężenia wapnia i parathormonu, dodatkowo można oznaczać stężenie hormonów jelitowych (glukagonu, gastryny, insuliny), ale prawidłowe stężenie hormonów jelitowych nie wyklucza guza trzustki ponieważ cześć guzów trzustki jest hormonalnie nieczynna; 5) najczęstszą składową w zespole MEN1 jest guz przysadki; 6) w leczeniu pierwotnej nadczynności przytarczyc w zespole MEN1 zaleca się minimalną inwazyjną wideoskopową paratyreoidektomię. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Najmniejsze ryzyko hipoglikemii występuje w przypadku stosowania następujących grup leków przeciwcukrzycowych: |
|
| U 27-letniej ciężarnej z nadciśnieniem tętniczym rozpoznanym przed zajściem w ciążę w diagnostyce cukrzycy ciążowej należy wykorzystać: |
|
|
Do objawów hiperglikemii w wieku podeszłym zaliczyć można:
1) poliurię; 2) zaburzenia widzenia; 3) osłabienie pamięci; 4) chromanie przestankowe; 5) nietrzymanie moczu. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Czynność układu pokarmowego podlega regulacji zarówno poprzez układ nerwowy, jak i układ wewnętrznego wydzielania. Hormony wytwarzane i oddziaływujące na układ pokarmowy mają istotne znaczenie dla jego prawidłowej funkcji. Wskaż prawdziwe zależności związane z działaniem gastroenterohormonów:
1) zwiększenie sekrecji gastryny następuje w odpowiedzi na zwiększenie wydzielania jonów H+; 2) gastryna m.in. pobudza aktywność motoryczną żołądka, jelita cienkiego oraz dolnego zwieracza przełyku; 3) zasadniczą rolą sekretyny jest pobudzanie sekrecji HCO3- przez trzustkę i drogi żółciowe; 4) sekretyna pobudza motorykę żołądka oraz produkcję jonów H+ w żołądku; 5) cholecystokinina produkowana w żołądku hamuje motorykę jelita cienkiego oraz pobudza ośrodek sytości; 6) cholecystokinina pobudza wydzielanie enzymów trzustkowych, umożliwia skurcz pęcherzyka żółciowego, powoduje skurcz zwieracza odźwiernika; 7) wazoaktywny peptyd jelitowy rozkurcza dolny zwieracz przełyku, zwieracz odbytu oraz rozszerza naczynia krwionośne jelita cienkiego, nasila procesy wydzielnicze w trzustce i jelicie cienkim; 8) polipeptyd trzustkowy przede wszystkim nasila apetyt i przyjmowanie pokarmów; 9) ghrelina działając na ośrodkowy układ nerwowy nasila wydzielanie GH, pobudza aktywność neuronów NPY pobudzając pobieranie pokarmu. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| O zachowanej czynności wydzielniczej komórki beta trzustki świadczy stężenie C-peptydu w 6 minucie testu z glukagonem wynoszące co najmniej: |
|
| Najpoważniejszym zdarzeniem niepożądanym obserwowanym podczas terapii eksenatydem u chorych na cukrzycę typu 2 jest: |
|
|
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące różnicowania pomiędzy objawami limfocytowego zapalenia przedniego płata przysadki (PP), lejka i części nerwowej (LN) oraz zapalenia całej przysadki (CP):
1) ból głowy jest częsty w zapaleniu PP i CP, rzadki w zapaleniu LN; 2) zaburzenia widzenia są częste w zapaleniu PP, rzadkie w zapaleniu CP; 3) wtórna niedoczynność nadnerczy jest częsta w zapaleniu PP, rzadka w zapaleniu CP; 4) wtórna niedoczynność tarczycy jest częsta w zapaleniu PP, rzadka w zapaleniu CP; 5) hipogonadyzm jest rzadki w zapaleniu PP, częsty w zapaleniu CP; 6) braku laktacji nie stwierdza się w zapaleniu LN, jest częsty w zapaleniu PP i CP. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Kretynizm neurologiczny odróżnia od kretynizmu związanego z niedoczynnością tarczycy występowanie następujących objawów:
1) niedorozwój umysłowy; 2) słuchoniemota; 3) obecność zeza; 4) wygórowanie odruchów; 5) niski woltaż załamków EKG; 6) dysgenezja przynasad. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
W leczeniu których stanów chorobowych stosuje się kalcytriol?
1) przewlekła niewydolność nerek; 2) zaburzenia wchłaniania witaminy D; 3) niedoczynność przytarczyc; 4) witamino-D zależna krzywica typu I i II; 5) leczenie przeciwdrgawkowe w placówkach zamkniętych. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Która z niżej wymienionych endokrynopatii nie należy do chorób jednogenowych? |
|
| W przypadku przewlekłego podawania dużych dawek preparatów testosteronu można spodziewać się: |
|
| Ginekomastia, obniżenie libido oraz zaburzenia erekcji mogą być ubocznym efektem działania takich leków jak: |
|
| U 3-miesięcznego niemowlęcia płci męskiej stwierdzono brak jąder w mosznie, FSH <1 IU/L, LH <1 IU/l, testosteron <1 nmol/l. Na podstawie tych wyników należy podejrzewać: |
|
| Przyczyną wnętrostwa nie może być: |
|
| Jaki jest pierwszy objaw dojrzewania płciowego u chłopców? |
|
|
Podwyższone stężenie tyreotropiny w surowicy krwi stwierdza się przy stosowaniu:
1) antagonistów receptora dopaminowego; 2) interferonu α; 3) teofiliny; 4) haloperidolu; 5) salicylanów. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Hipokalcemii należy spodziewać się przy stosowaniu niżej wymienionych leków:
1) furosemidu; 2) bisfosfonianów; 3) soli litu; 4) fenytoiny; 5) alkalizujące np. alusal. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Do cech charakterystycznych zespołu HAIRAN nie należą:
1) rogowacenie ciemne; 2) podwyższona glikemia na czczo; 3) nadciśnienie tętnicze; 4) hirsutyzm; 5) insulinooporność; 6) rozrosty brodawkowate skóry. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Do moczówki prostej pochodzenia centralnego mogą prowadzić wszystkie poniższe stany, z wyjątkiem: |
|
|
Postać rodzinna, wrodzona moczówki prostej pochodzenia centralnego charakteryzuje się wymienionymi poniżej cechami:
1) jest odpowiedzialna za 10-15% przypadków moczówki prostej pochodzenia centralnego; 2) spowodowana jest najczęściej defektem genu odpowiedzialnego za syntezę ADH; 3) wynika z mutacji punktowej w genie receptora V2 dla wazopresyny; 4) objawy pojawiają się najczęściej już w okresie noworodkowym, gdyż produkowany jest wyłącznie hormon nieprawidłowy; 5) po kilku latach trwania choroby w obrazowaniu MR przysadki (obrazy T-1 zależne) nie stwierdza się charakterystycznego świecenia tylnego płata przysadki. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Z cukrzycą typu 1 mogą współwystępować inne choroby autoimmunologiczne. Wskaż choroby najczęściej skojarzone z cukrzycą typu 1: |
|
|
Do badań przesiewowych stosowanych we wstępnej diagnostyce hiperkortyzolemii można zaliczyć:
1) ocenę stężenia kortyzolu w surowicy po 1 mg deksametazonu; 2) ocenę 17-hydroksysteroidów w dobowej zbiórce moczu; 3) ocenę wydalania wolnego kortyzolu w dobowej zbiórce moczu; 4) ocenę porannego stężenia kortyzolu w surowicy i ACTH w osoczu; 5) łączny test hamowania deksametazonem i stymulacji kortykoliberyną; 6) ocenę późnowieczornego stężenia kortyzolu w ślinie; 7) test stymulacyjny z desmopresyną. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Kabergolina - agonista receptorów dopaminergicznych charakteryzuje się:
1) dłuższym okresem półtrwania w porównaniu do bromokryptyny; 2) wyższą skutecznością niż bromokryptyna w zakresie zmniejszania objętości guzów laktotropowych przysadki; 3) możliwością nieodwracalnego uszkadzania już w niskich stężeniach aparatu zastawkowego prawej części serca; 4) umiarkowaną skutecznością w uzupełniającym leczeniu gruczolaków kortykotropowych przysadki; 5) większym i lepiej udokumentowanym bezpieczeństwem od bromokryptyny w leczeniu guza prolaktynowego w ciąży. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Które z niżej wymienionych badań hormonalnych wymagają, aby próbkę krwi pacjenta pobrać do probówki z EDTA i możliwie szybko (do 1h w temperaturze +4°C) przesłać do laboratorium? |
|
|
Które z podanych sformułowań są prawdziwe dla oznaczanych we krwi makrocząsteczek hormonów?
1) makroprolaktynemia jest rozpoznawana, gdy forma dominująca PRL (BB-PRL, makro-PRL) stanowi ≥ 50% całkowitego stężenia PRL w surowicy; 2) makroprolaktynemię obserwujemy najczęściej w idiopatycznej hiperprolaktynemii, ze słabo zaznaczonymi objawami klinicznymi; 3) makro-TSH możemy podejrzewać, m.in. w sytuacji, gdy stężenie TSH jest istotnie podwyższone i nie jest zgodne ze stanem klinicznym i stężeniami hormonów tarczycy; 4) aby pośrednio wykazać obecność w surowicy makrocząsteczek PRL albo TSH wykonuje się badanie w surowicy przed i po wytrąceniu makrocząsteczek 25% PEG; 5) BB-PRL i makro-TSH wykazują immunoreaktywność, ale ze względu na dużą cząsteczkę, mają trudniejszy dostęp do receptora i wywołują słaby efekt biologiczny. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż wskazania do leczenia chirurgicznego chorego z asymptomatyczną pierwotną nadczynnością przytarczyc:
1) wiek poniżej 50 lat; 2) całkowity brak klinicznych objawów pierwotnej nadczynności przytarczyc; 3) dobowe wydalanie wapnia > 400 mg/dobę; 4) wartość T-score < -2,5 w badaniu densytometrycznym (DXA) przedramienia, bliższego końca kości udowej i odcinka lędźwiowego kręgosłupa; 5) stężenie wapnia w surowicy > 1 mg/dl względem górnej wartości prawidłowej. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Wskaż zespół hipofosfatemiczny, w którym podwyższone jest stężenie kalcytriolu: |
|
|
Wskaż stany/zaburzenia/choroby, w przebiegu których podwyższonemu stężeniu wapnia w surowicy towarzyszy podwyższone stężenie iPTH (intact PTH) w surowicy krwi:
1) gastrinoma; 2) rak przytarczyc; 3) sarkoidoza; 4) leczenie litem; 5) „milk-alkali syndrome“ (zespół mleczno-alkaliczny); 6) rodzinna hiperkalcemia hipokalciuryczna; 7) rak rdzeniasty tarczycy. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Wskaż lek lub grupę leków, których nie stosuje się w leczeniu przełomu hiperkalcemicznego: |
|
|
U dziewczynki l. 12 (masa ciała 65 kg, wzrost 134 cm), przypadkowo stwierdzono stężenie wapnia w surowicy 7,3 mg/dl (n:8,5 - 10,5 mg/dl). Pogłębiono diagnostykę, stwierdzając:
stężenie fosforanów w surowicy - 3,2 mmol/L (n:0,81-1,45 mmol/L), stężenie kreatyniny w surowicy - 0,6 mg/dl (n: 0,5-1,0 mg/dl) stężenie PTH w surowicy - 450 pg/ml (n:15-65 pg/ml), a w Rtg - skrócenie IV i V kości śródręcza. Najbardziej prawdopodobną przyczyną wymienionych zaburzeń jest: |
|
| Optymalnym leczeniem u opisanej powyżej pacjentki jest: |
|
| Do poradni zgłasza się kobieta l. 67, BMI 24,5 kg/m2, z podejrzeniem osteoporozy. W badaniu densytometrycznym kręgosłupa Tsc -2,8, stężenie wapnia w surowicy 8,3 mg/dl (norma: 8,5-10,5 mg/dl), wydalanie wapnia w dobowej zbiórce moczu 65 mg/dobę (norma: 100-300 mg/dobę), fosforany w surowicy 1,1 mmol/l (n: 0,85-1,45 mmol/l), stężenie kreatyniny w surowicy 0,9 mg/dl, stężenie PTH w surowicy 96 pg/ml (n: 15-65 pg/ml). Najbardziej prawdopodobną przyczyną tego stanu jest: |
|
| Najbardziej prawdopodobnym czynnikiem etiologicznym stanu wymienionego w poprzednim zadaniu może być: |
|
| Rekomendacje dotyczące profilaktyki i leczenia witaminą D dla krajów środkowoeuropejskich z 2013 r. zakładają następujące postępowanie w odniesieniu do suplementacji witaminy D u ciężarnych: |
|
| Brak wzrostu stężenia gonadotropin po kilkukrotnie powtórzonym podaniu gonadoliberyny (GnRH) sugeruje: |
|
| Klomifen podany zdrowemu dorosłemu mężczyźnie lub kobiecie: |
|
|
Które z poniżej wymienionych objawów bądź charakterystycznych cech zespołu ektopowego nadmiernego wydzielania ACTH są prawdziwe?
1) powoduje szczególnie ciężką hipokaliemię i alkalozę; 2) występuje częściej u kobiet; 3) przebiega ze znacznego stopnia hiperpigmentacją skóry; 4) przebiega z nasiloną otyłością centralną; 5) powoduje zespół Cushinga u chorych w wieku powyżej 50 lat, głównie u mężczyzn. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Znakomita większość chorych z podwyższonym stężeniem kortyzolu (z powodu endogennej hiperkortyzolemii - choroby lub zespołu Cushinga) wykazuje następujące spośród pięciu poniżej wymienionych cech:
1) wtórny brak miesiączki (kobiety); 2) wirylizację (u kobiet); 3) uogólnioną otyłość (u obu płci); 4) nadciśnienie tętnicze (u obu płci); 5) chorobę wrzodową żołądka lub dwunastnicy (u obu płci). Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Które z wymienionych guzów nowotworowych związane są z ektopowym wydzielaniem ACTH?
1) rak jelita grubego; 2) drobnokomórkowy rak płuca; 3) grasiczaki; 4) rak gruczołu piersiowego; 5) guzy z komórek wysp trzustkowych. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
W przypadku braku 11-hydroksylazy, kora nadnerczy nie jest w stanie syntetyzować:
1) dehydroepiandrosteronu; 2) 17-hydroksyprogesteronu; 3) kortyzolu; 4) aldosteronu; 5) 11-dezoksykortykosteronu. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
W przypadku braku 17-hydroksylazy, kora nadnerczy nie jest w stanie syntetyzować:
1) 11-deoksykortyzolu (związek S); 2) androstendionu; 3) 17-hydroksyprogesteronu; 4) aldosteronu; 5) kortykosteronu. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż prawdziwe zdania charakteryzujące test z metyraponem (metopironem):
1) wynik jest prawidłowy tylko wtedy, kiedy nadnercza są zdolne odpowiadać na działanie ACTH; 2) wynik jest prawidłowy tylko wtedy, kiedy przysadka jest zdolna zwiększyć wydzielanie ACTH; 3) podstawą testu jest przejawiana przez metyrapon zdolność naśladowania wpływu ACTH na sekrecję kortyzolu; 4) podstawą testu jest przejawiana przez metyrapon właściwość hamowania steroidogenezy; 5) wymieniony związek w warunkach normalnych powoduje wzrost wydzielania 17-hydroksykortykosteroidów z moczem. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż prawdziwe zdania charakteryzujące test tłumienia deksametazonem:
1) test jest używany w celu zbadania czy (lub nie) wydzielanie ACTH jest przedmiotem prawidłowej kontroli zwrotnej; 2) test ten powoduje stłumienie stężenia kortyzolu w osoczu u większości osób zdrowych po podaniu pojedynczej dawki 1,0 mg deksametazonu; 3) test ten wykazuje brak supresji funkcji nadnerczy u chorych z wrodzonym przerostem nadnerczy przy zastosowaniu dawki 2,0 mg deksametazonu dziennie; 4) test ten wykazuje brak supresji funkcji nadnerczy u chorych z zespołem Cushinga przy zastosowaniu deksametazonu w dawce 2,0 mg dziennie; 5) test ten wykazuje brak supresji funkcji nadnerczy u chorych z chorobą Cushinga przy zastosowaniu deksametazonu w dawce 8,0 mg dziennie. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące podostrego zapalenia tarczycy:
1) jest prawdopodobnie spowodowane przez infekcję bakteryjną; 2) prawdopodobnie ma związek z przebytą wcześniej infekcją wirusową; 3) prawdopodobieństwo jego wystąpienia wiąże się z obecnością niektórych fenotypów HLA u dotkniętych osób; 4) w obrazie patomorfologicznym, choroba charakteryzuje się ogniskowo występującymi obszarami nacieczenia przez wielojądrowe makrofagi o wyglądzie komórek olbrzymich; 5) często prowadzi do trwałego uszkodzenia funkcjonalnej tkanki tarczycy. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Gdy mężczyzna wchodzi w siódmą dekadę swego życia, stwierdza się u niego następujące objawy: |
|
| Masa urodzeniowa dziecka jest obniżona jeśli: |
|
|
Objawy, które można zaobserwować w zespole Bonnevie-Ullricha obejmują:
1) fenotypowe kobiety z obrzękiem limfatycznym kończyn; 2) objawy w badaniu fizykalnym charakterystyczne dla zespołu Turnera; 3) kariotyp 45X; 4) wysięki opłucnowe i obecność płynu w jamie otrzewnej; 5) dziewczęta bądź kobiety o charakterystycznie wysokim wzroście. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
