Jesień 2009: testy egzaminacyjne do egzaminu PES
|
Pytanie
|
Odpowiedzi
|
|---|---|
| Odsetek HbA1c jest retrospektywnym wskaźnikiem glikemii służącym do rozpoznawania cukrzycy. Poziom HbA1c = 6% odpowiada średniemu stężeniu glukozy w surowicy krwi < 100mg/dl. |
|
|
Wskaż zdania prawdziwe dotyczące oceny wrażliwości na insulinę:
1) metodą oceny insulinooporności jest metoda klamry metabolicznej, czyli obliczenie stosunku stężenia insuliny (w μj.m./ml) do stężenia glukozy (w mg/dl) na czczo; 2) iloraz stężenia glukozy (w mg/dl) i stężenia insuliny (w μj.m./ml) > 0,3 może wskazywać na insulinooporność; 3) iloraz stężenia insuliny (w μj.m./ml) i stężenia glukozy (w mg/dl) < 0,3 może wskazywać na zmniejszoną wrażliwość na insulinę; 4) metoda HOMA, polegająca na ocenie zużycia glukozy podawanej we wlewie i.v. równocześnie z wlewem i.v. insuliny zapewniającym utrzymanie euglikemii, jest złotym standardem oceny wrażliwości na insulinę; 5) w metodzie HOMA, im mniejsza dawka glukozy jest potrzebna do utrzymania euglikemii tym większa jest wrażliwość na insulinę. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
U chorego z klinicznym obrazem pierwotnego nadmiaru mineralokortykosteroidów ale niskim stężeniem aldosteronu można podejrzewać:
1) zespół Liddle`a; 2) niedobór dehydrogenazy 11β-hydroksysteroidowej; 3) zwiększone wytwarzanie DOC; 4) niedobór 17α-hydroksylazy; 5) zespół pierwotnej oporności na kortyzol. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| U kobiety chorej na cukrzycę prawidłowe kryteria wyrównania gospodarki lipidowej (w mg/dl) według zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologiczne są następujące: |
|
|
Do typowych objawów rodzinnej łagodnej hiperkalcemii hipokalciurycznej należą:
1) utrzymująca się przez całe życie bezobjawowa hiperkalcemia; 2) niskie stężenie PTH; 3) znaczne powiększenie wszystkich gruczołów przytarczycznych; 4) wydalanie wapnia w moczu < 50 mg na dobę; 5) stosunek klirensu wapnia do klirensu kreatyniny > 0,1. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Nadciśnienie tętnicze w zespole oporności na glikokortykoidy jest wynikiem:
1) hiperkortyzolemii ACTH - zależnej; 2) hiperaldosteronizmu hiporeninowego; 3) nadmiaru pośrednich metabolitów w syntezie kortyzolu, o właściwościach mineralokortykoidowych; 4) wtórnego hiperaldosteronizmu; 5) hiperkortyzolemii ACTH - niezależnej. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Do przyczyn wirylizacji płodów żeńskich należą:
1) nowotwory jajników u matki, wydzielające androgeny (guzy wirylizujące); 2) wrodzony przerost nadnerczy u matki pod postacią bloku 21 hydroksylazy; 3) wrodzony przerost nadnerczy u płodu pod postacią bloku 17 alfa hydroksylazy; 4) wrodzony przerost nadnerczy u płodu pod postacią bloku 11 beta hydroksylazy; 5) choroba Cushinga u matki. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
U kobiety ciężarnej:
1) wzrasta wydzielanie insuliny, prowadząc do stanu hiperinsulinemii; 2) wzrasta insulinooporność tkanek; 3) zwiększa się wychwyt glukozy przez tkanki obwodowe (tkankę mięśniową i tłuszczową), powodując obniżenie glikemii porannej i poposiłkowej; 4) zmniejsza się glukoneogeneza wątrobowa w wyniku hiperinsulinemii; 5) w razie rozpoznania cukrzycy okresu ciąży (GDM), krótkodziałające analogi insuliny (Novorapid) są przeciwwskazane. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Zdania prawdziwe odnoszące się do fizjologicznej ciąży to:
1) wielokrotnie rośnie poziom aldosteronu w surowicy, powodując zmniejszenie aktywności reninowej osocza; 2) progesteron działa antagonistycznie w stosunku do Aldosteronu w obrębie cewki dalszej nefronu; 3) znacząco rośnie synteza kortyzolu przez nadnercza matki; 4) wzmożona synteza substratu reniny w wątrobie prowadzi do wyraźnego wzrostu aktywności reninowej osocza (ARO); 5) wzrasta stężenie kortyzolu całkowitego w surowicy krwi, głównie w następstwie wzrostu CBG. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
We wstępnej diagnostyce pierwotnego hiperaldosteronizmu u kobiety ciężarnej najbardziej przydatne jest:
1) ocena dobowego wydalania metabolitów aldosteronu; 2) oznaczenie poziomu aldosteronu w surowicy krwi w spoczynku; 3) test obciążenia solą z oceną aldosteronemii, przed i po stymulacji; 4) ocena spoczynkowej aktywności reninowej osocza; 5) test z fludrokortyzonem. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Nadmierny wzrost u dzieci może występować w: |
|
| Przyczyną niedoczynności kory nadnerczy mogą być: |
|
|
Typowe objawy poszczególnych zespołów to dla:
1) Kallmanna: hipogonadyzm hipogonadotropowy, brak węchu; 2) rakowiaka: napadowe zaczerwienienie twarzy, potliwość, skurcz oskrzeli; 3) Nelsona: hiperpigmentacja, bóle głowy, zaburzenia widzenia; 4) Pradera i Williego: otyłość, hipogonadyzm hipogonadotropowy; 5) Wolframa: cukrzyca, moczówka prosta, głuchota. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Dla poszczególnych jednostek charakterystyczne są układy stężeń hormonów:
1) guz tyreotropowy - zwiększone FT4 przy niezahamowanym TSH; 2) wtórna niedoczynność tarczycy - zmniejszone TSH i zmniejszone FT4; 3) wole proste - prawidłowe stężenia FT4 i wysokie TSH; 4) wrodzony przerost nadnerczy z niedoboru 11β-hydroksylazy - zwiększone ACTH i obniżone DHEA; 5) choroba Addisona - zmniejszone DHEA i duże ACTH. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| (1) W zespole niewrażliwości na androgeny usuwa się jądra w ramach postępowania przeciwnowotworowego i (2) wtedy konieczna jest substytucja testosteronem. |
|
| Wyjaśnij patogenezę ginekomastii u mężczyzny z guzem prolaktynowym: |
|
| Pacjentka lat 56, zgłasza od miesiąca wielomocz, także w godzinach nocnych, wzmożone pragnienie oraz okresowe bóle głowy z zaburzeniami widzenia. W badaniach dodatkowych stwierdzono dobową zbiórkę moczu w granicach 6-7 l, obniżony ciężar właściwy moczu (< 1005) oraz zaburzenia elektrolitowe. W dalszym postępowaniu diagnostyczno-terapeutycznym należy wykonać |
|
|
We wczesnej ciąży ciałko żółte jest źródłem następujących hormonów:
1) progesteronu; 2) relaksyny; 3) 17OH progesteronu; 4) aktywiny; 5) inhibiny. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| W jakiej z wymienionych sytuacji klinicznych należy bezwzględnie wdrożyć leczenie subklinicznej postaci nadczynności tarczycy? |
|
| W leczeniu hiperpireksji w przełomie tarczycowym przeciwwskazane jest stosowanie: |
|
| Przyczynami hiperkalcemii nowotworowej mogą być sytuacje wymienione poniżej, z wyjątkiem: |
|
| Pacjentowi z kolejnym nawrotem nadczynności tarczycy w przebiegu choroby Gravesa i Basedowa oraz z towarzyszącą orbitopatią (CAS 2) zalecisz jako optymalne: |
|
|
Do cech charakterystycznych nieklasycznej postaci wrodzonego przerostu nadnerczy z niedoboru 21-hydroksylazy zaliczysz:
1) występowanie u 1-2% kobiet z klinicznymi objawami hiperandrogenizacji; 2) przedwczesne dojrzewanie płciowe; 3) wysoki wzrost; 4) rozpoznanie potwierdza zwiększenie stężenia 17-OH-progesteronu po stymulacji ACTH > 15 nmol/l; 5) u mężczyzn do odległych powikłań można zaliczyć guzy jąder. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| U chorej lat 55 od 1,5 roku stwierdza się napadowo przebiegające nadciśnienie tętnicze ze skokami RR do 200/100 mmHg, ponadto kołatania serca oraz wzmożoną potliwość. Lekarz prowadzący powziął podejrzenie guza chromochłonnego i do terapii włączył alfa i beta bloker, uzyskując pewną poprawę stanu chorej. Następnie zlecił badania diagnostyczne stwierdzając: w TK jamy brzusznej guz nadnercza lewego średnicy 2 cm o gęstości 6 j.H w warunkach podstawowych. Dobowe wydalanie metoksykatecholamin z moczem dobowym wyniosło 1400 mcg/d (N: do 1000 mcg/d). |
|
|
Które z poniższych twierdzeń dotyczących męczliwości uwarunkowanej chorobą nowotworową jest prawdziwe?
1) za powstawanie męczliwości u chorych na nowotwory mogą odpowiadać zaburzenia w obrębie osi podwzgórze-przysadka-nadnercza; 2) w szeregu badań klinicznych wykazano brak korelacji pomiędzy występowaniem męczliwości u pacjentów z chorobą nowotworową, a wartościami hemoglobiny i hematokrytu; 3) w szeregu badań wykazano, że męczliwość uwarunkowana chorobą nowotworową występuje częściej u pacjentów poddawanych terapii przeciwnowotworowej; 4) wielu autorów wskazuje na związek pomiędzy cierpieniem psychicznym, a męczliwością uwarunkowaną chorobą nowotworową. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Zgodnie z opublikowanym stanowiskiem Europejskiego Towarzystwa Opieki Paliatywnej (EAPC) męczliwość uwarunkowaną chorobą nowotworową (cancer-related fatigue) zdefiniowano jako: |
|
|
Wskaż, które z poniższych twierdzeń dotyczących leczenia octanem megestrolu są prawdziwe:
1) mechanizm działania octanu megestrolu polega na hamowaniu aktywności cytokin pozapalnych oraz na oddziaływaniu na mechanizmy regulacyjne łaknienia w podwzgórzu; 2) stosowanie octanu megestrolu zwiększa ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych; 3) stosowanie octanu megestrolu może utrudniać kontrolę glikemii u chorych na cukrzycę; 4) wykazano, że stosowanie octanu megestrolu u chorych wyniszczonych wpływa znacząco na przedłużenie życia. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| U około 80% chorych objawem najwcześniejszym, wyprzedzającym o kilka tygodni lub miesięcy kompresję rdzenia jest: |
|
|
Które z poniższych twierdzeń dotyczących niedokrwistości towarzyszącej chorobom przewlekłym są prawdziwe?
1) przyczyna niedokrwistości w chorobach przewlekłych jest złożona (powodowana m.in. zaburzeniami reutylizacji żelaza i upośledzeniem wytwarzania erytropoetyny w nerkach); 2) w patogenezie niedokrwistości w chorobach przewlekłych ważną rolę odgrywają cytokiny prozapalne; 3) jest to niedokrwistość normocytowa, normobarwliwa; 4) stężenie żelaza w surowicy jest niskie, stężenie ferrytyny z reguły ulega podwyższeniu. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż które z poniższych twierdzeń dotyczących sedacji u pacjenta z zawansowaną chorobą nowotworową u schyłku życia są prawdziwe:
1) jest uzasadnionym sposobem postępowania u chorych cierpiących z powodu bardzo dokuczliwych silnych objawów, u których wyczerpano wszystkie możliwe sposoby leczenia; 2) sedację prowadzi się przy zastosowaniu subanestetycznych dawek ketaminy w skojarzeniu z midazolamem lub propofolem; 3) każdy chory poddany sedacji wymaga regularnej obserwacji, monitorowania czynności życiowych; 4) konieczne jest stosowanie nawodnienia, wskazane jest żywienie pozajelitowe. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż, które twierdzenia opisujące zastosowanie ketaminy w leczeniu bólu nowotworowego są prawdziwe:
1) ketamina jest stosowana w leczeniu bólów nowotworowych trudnych do uśmierzenia, zwłaszcza o charakterze neuropatycznym; 2) ketaminę charakteryzuje złożony mechanizm działania, m. in. polegający na blokowaniu receptorów AMPA i NMDA; 3) ketaminę można stosować doustnie i parenteralnie; 4) dodanie benzodwuazepiny u większości chorych zapobiega wystąpieniu takich objawów niepożądanych jak przerażające sny i halucynacje. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wskaż objawy, które mogą być pomocne w rozpoznaniu hyperkalcemii:
1) nudności i wymioty; 2) biegunka; 3) odwodnienie; 4) ospałość i zaburzenia orientacji. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Zaznacz tą odpowiedź, w której wszystkie wymienione leki mogą być podawane podskórnie (odpowiedź może zawierać preparaty niekompatybilne): |
|
|
W których z poniżej wymienionych sytuacji klinicznych zastosowanie znajduje paliatywna radioterapia?
1) bóle spowodowane przerzutami do kości; 2) krwioplucie w raku płuc; 3) uporczywe krwawienia z guzów i owrzodzeń nowotworowych; 4) duszność spowodowana guzem przewężającym drogi oddechowe. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Zastosowanie którego z poniższych koanalgetyków wiąże się z najmniejszym ryzykiem interakcji lekowych? |
|
|
Bóle przebijające są to bóle:
1) występujące u chorego leczonego przeciwbólowo; 2) o natężeniu silnym, bardzo silnym i nie do zniesienia, znacznie przewyższającym ból podstawowy; rzadziej o natężeniu umiarkowanym; 3) nasilające się gwałtownie, niekiedy w ciągu sekund, średnio do 3 minut, chociaż mogą narastać stopniowo; 4) o krótkim czasie trwania 1-240 min, średnio 30 minut. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
|
Wśród poniższych przykładów bólów przebijających wskaż, które należą do bólów incydentalnych:
1) bóle przy chodzeniu; 2) bóle przy kaszlu; 3) bóle napadowe przeszywające (electric-shock like pain) w pleksopatii ramiennej; 4) bóle przy zmianie opatrunku. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| Pojęcie osierocenia odnosi się do: |
|
| Mama czteroletniego Kuby zmarła po długiej chorobie. Zanim to nastąpiło, pogarszający się stan zdrowia kobiety wymuszał wielokrotne kilkutygodniowe pobyty w szpitalu. Po śmierci mamy Kuba dopytuje o to, co się z nią stało? Która z poniższych odpowiedzi jest najbardziej odpowiednia w tej sytuacji? |
|
| Siedemdziesięcioletni pacjent z nowotworem gruczołu krokowego, stan uogólniony, leżący, żonaty, ojciec dwóch córek. Od miesiąca chory znajduje się pod opieką hospicjum domowego. Ból dobrze kontrolowany. Podczas wizyty lekarza pacjent jest wyraźnie zdenerwowany. Narzeka na brak samodzielności, unieruchomienie. Denerwuje go brak efektów leczenia i twierdzi, że czuje się coraz gorzej. Jak twierdzi nikt, nawet najbliżsi nie mają dla niego czasu. Drażnią go wizyty pracowników hospicjum, które według niego nic mu nie pomagają i są zdecydowanie zbyt krótkie. Która z poniższych reakcji na wypowiedź pacjenta jest potencjalnie skuteczna? |
|
| Sześćdziesięcioletni mężczyzna z zaawansowanym nowotworem płuc, wdowiec. Obecnie pod opieką zespołu hospicjum domowego. Jest przekonany, że dysponuje silną energią wewnętrzną, która go uzdrawia. Wierzy w całkowite wyleczenie. Zakłada, że jeśli wyzdrowieje będzie wykorzystywał swoje nadprzyrodzone właściwości pomagając innym. W przyszłości chce zająć się bioenergoterapią. Jakim mechanizmem obronnym posługuje się chory? |
|
| Czterdziestoletnia kobieta z nowotworem układu moczowego z przerzutami do płuc, leżąca, znaczny ubytek wagi. Chora jest osobą niezamężną, mieszka z matką, od kilku dni znajduje się pod opieką hospicjum domowego. Podczas pobytu w szpitalu pacjentce założono nefrostomię oraz poinformowano o progresji procesu nowotworowego (wyniki badań ujawniły zmiany w płucach). Pytana o to, co lekarze powiedzieli jej na temat choroby, twierdzi, że operacja pozwoliła na usunięcie guza, a stomia została założona tylko na pewien czas. Jest przekonana, że gdy tylko się wzmocni lekarze zlikwidują stomię. Jej zdaniem czuje się znacznie silniejsza niż wtedy, gdy wróciła ze szpitala. Pacjentka jest przekonana o słuszności swojej tezy nawet wtedy, gdy jej matka otwarcie neguje podawane przez nią informacje. Jaki mechanizm obronny stosuje chora? |
|
|
Po zapoznaniu się z poniższym fragmentem rozmowy, proszę wskazać odpowiedź będącą najbardziej odpowiednim jej zakończeniem.
- Jak Pani spała dzisiejszej nocy? - Źle, nie mogłam zasnąć. A jak zasnęłam, to budziłam się co godzinę. - Czy jest coś co przeszkadza Pani zasnąć ? - Tak - Co to takiego? - Martwię się - Martwi się Pani? - Tak, nie wiem, co ze mną dalej będzie - Rozmawiała Pani o tym z lekarzem - Gdyby tylko Pan Doktor mnie słuchał powiedziałabym mu, co naprawdę czuję |
|
| Pięćdziesięcioletnia chora z nowotworem gruczołu piersiowego - operowana przed trzema laty. Wówczas poinformowano ją o rozpoznaniu choroby nowotworowej. Niestety pomimo zastosowanego leczenia chirurgicznego oraz chemioterapii nastąpił nawrót choroby. Obecnie od miesiąca chora znajduje się pod opieką hospicjum z powodu rozsianego procesu nowotworowego. Objawy są dobrze kontrolowane. W trakcie rozmowy pacjentka sprawia wrażenie osoby pogodzonej ze świadomością perspektywy nieodległej śmierci. Jednocześnie planuje wybrać się w dwutygodniową podróż na Bliski Wschód. Jakim mechanizmem obronnym posługuje się chora? |
|
|
Po zapoznaniu się z poniższym fragmentem rozmowy, proszę wskazać odpowiedź będącą najbardziej odpowiednim jej zakończeniem.
- „Wydaje mi się, że stan żony ostatnio bardzo się pogorszył i widzę, że pan też jest u kresu sił. Wiem, że nie ma pan tu nikogo, kto mógłby pana zastąpić. Może byłoby dobrze, żebyśmy na jakiś czas wzięli żonę na oddział?” - Długie milczenie |
|
| Osiemdziesięcioletni pacjent z zaawansowanym nowotworem gruczołu krokowego z przerzutami do kręgosłupa, leżący. Chory jest żonaty, ma dwie córki. Dotychczas pacjent delegował córki do rozmów z lekarzami. Nie został wcześniej poinformowany o rozpoznaniu. Rodzina prosi, aby nie informować chorego o jego sytuacji zdrowotnej, argumentując to faktem przyjmowania leków przeciwdepresyjnych. Który z poniższych sposobów postępowania jest najbardziej odpowiedni w tej sytuacji? |
|
| Czterdziestokilkuletnia pacjentka z nowotworem gruczołu piersiowego, stan uogólniony. Kobieta od kilku dni jest pod opieką hospicjum. Pomimo przyjmowania dużej dawki leków przeciwbólowych pacjentka skarży się na silne dolegliwości bólowe oraz problemy ze snem. W tonie głosu i sposobie mówienia słychać wyraźne oznaki zdenerwowania. W rozmowie chora wypowiada pretensje pod adresem personelu hospicjum. Pacjentkę drażni brak efektów leczenia oraz, jak podaje, niewystarczająca opieka. Narzeka również na warunki bytowe. W takiej sytuacji należy: |
|
| Do rzadkich, niebezpiecznych powikłań związanych z neurolizą splotu trzewnego zaliczyć należy: |
|
|
Punktacja Norton zawiera ocenę:
1) stanu psychicznego i fizycznego; 2) zdolności do poruszania się; 3) ruchliwości tj. stopnia samodzielności przy zmianie pozycji; 4) czynności zwieraczy; 5) każdy element oceny jest wyliczany w skali 1-4. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
| U chorego z bólami spowodowanymi naciekaniem nowotworowym ściany klatki piersiowej podano morfinę w dawce 10 mg, co 4 godziny p.o. Uzyskano ustępowanie bólu trwające 3 godziny po każdej dawce leku. Nieskuteczność leczenia spowodowana jest prawdopodobnie: |
|
