Jesień 2011: testy egzaminacyjne do egzaminu PES
Pytanie
|
Odpowiedzi
|
---|---|
Wskaż stwierdzenia prawdziwe w odniesieniu do radioterapii przysadki:
1) według ostatnich zaleceń powinna być standardowym uzupełnieniem leczenia operacyjnego w przypadku niewydzielających makrogruczolaków przysadki (non-secreting pituitary macroadenomas); 2) w przypadku standardowej radioterapii frakcjonowanej pełny efekt terapeutyczny udaje się zwykle osiągnąć wkrótce po zakończeniu około 6-tygodniowego cyklu naświetlań; 3) w przypadku zastosowania metody tzw. „noża gamma” („gamma knife”) udaje się uzyskać hormonalne kryteria remisji w przypadku akromegalii w sposób porównywalny lub nawet szybszy niż przy leczeniu analogami somatostatyny; 4) silne skoncentrowanie wiązki w metodzie gamma knife pozwala na leczenie guzów praktycznie przylegających do skrzyżowania nerwów wzrokowych (mniej niż 3 mm odległości); 5) metoda „noża gamma” („gamma knife”) polega na podaniu pojedyńczej dużej dawki promieniowania (nawet do około 35 Gy). Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Wskaż stwierdzenia prawdziwe w odniesieniu do farmakologicznego leczenia choroby Cushinga:
1) leczenie farmakologiczne zwykle nie jest konieczne, jeśli u pacjenta stwierdza się prawidłowe poranne stężenia kortyzolu w okresie kilku tygodni po przezklinowym usunięciu gruczolaka; 2) mifepriston (RU 486) jest antagonistą receptorów estrogenowych, zaś w wyższych dawkach blokuje również receptory dla glukokortykosteroidów; 3) mechanizm działania ketokonazolu polega przede wszystkim na inhibicji 17-a hydroksylazy steroidowej; 4) możliwość zastosowania Pasireotydu (SOM 230) wiąże się ze zwiększoną ekspresją receptora somatostatynowego typu 2 (sst2) w komórkach gruczolaka; 5) powodzenie leczenia kabergoliną jest związane z ekspresją receptora dopaminowego D2 przez zasadochłonne gruczolaki przysadki. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Które stwierdzenie dotyczące konstytucjonalnego opóźnienia wzrastania oraz dojrzewania jest fałszywe? |
|
Wskaż stwierdzenia fałszywe w odniesieniu do orbitopatii w chorobie Gravesa i Basedowa:
1) stężenia przeciwciał przeciwreceptorowych (anty-TSHR) korelują z nasileniem klinicznych objawów oftalmopatii; 2) fibroblasty oczodołowe pozbawione powierzchniowej glikoproteiny Thy-1 częściej podlegają różnicowaniu w kierunku adipocytów pomimo braku ekspresji receptora dla TSH; 3) zastosowanie preparatów selenu obniża stężenia przeciwciał przeciwko peroksydazie (anty-TPO), ale nie wykazuje żadnej skuteczności w leczeniu orbitopatii Gravesa; 4) stężenia przeciwciał anty-TSH receptor podnoszą się o około 70% w okresie pierwszych sześciu miesięcy po leczeniu jodem radioaktywnym; 5) podczas leczenia pulsami metylprednizolonu poważne skutki uboczne (np. toksyczne uszkodzenie wątroby) obserwuje się zwykle dopiero po przekroczeniu dawki kumulacyjnej 16 (szesnastu) gramów. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Zlecając oznaczenie chromograniny A należy pamiętać, że: |
|
U 5-letniego chłopca z wrodzonym przerostem nadnerczy o typie niedoboru 21-hydroksylazy bez utraty soli, do cech przedwczesnego dojrzewania płciowego GnRH-niezależnego nie należy:
1) przyspieszone wzrastanie; 2) pojawienie się owłosienia łonowego i pachowego; 3) przyspieszenie dojrzewania kośćca; 4) powiększenie jąder; 5) powiększenie prącia. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Które ze stwierdzeń dotyczących zespołu Kallmana są prawdziwe?
1) występuje u płci męskiej; 2) występuje u obu płci; 3) jest przykładem hipogonadyzmu hipergonadotropowego; 4) występuje anosmia; 5) jest przykładem hipogonadyzmu hipogonadotropowego. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Obojnactwo rzekome żeńskie jest to maskulinizacja w czasie życia płodowego zewnętrznych narządów płciowych u płci genetycznie żeńskiej. Wskaż prawdziwe stwierdzenia na temat tego zaburzenia:
1) przyczyną jest wrodzony przerost nadnerczy o typie niedoboru 21a-hydroksylazy, 11b-hydroksylazy, dehydrogenazy 3b-hydroksysteroidowej; 2) przyczyną jest wrodzony przerost nadnerczy o typie niedoboru 21a-hydroksylazy, 11b-hydroksylazy, dehydrogenazy 3b-hydroksysteroidowej, 20,22-desmolazy cholesterolu; 3) przyczyną jest niedobór P450 aromatazy łożyskowej; 4) przyczyną jest guz wirylizujący jajnika u matki; 5) wewnętrzne narządy płciowe są typu męskiego. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Wskaż, które z opisanych postępowań lekarskich są właściwe w świetle ostatnich, aktualnych wytycznych dotyczących diagnostyki i terapii raka tarczycy w Polsce:
1) u pacjenta z wyczuwalnym guzkiem prawego płata tarczycy w wykonanej biopsji stwierdzono komórki pęcherzykowe tarczycy z nieznaczną anizocytozą, pojedyncze oraz układające się w płaty, a także tworzące rozetki, a ponadto niewielką ilość koloidu oraz makrofagi i limfocyty; na podstawie tego rozmazu endokrynolog zalecił poddanie pacjenta tyreoidektomii, nie rekomendując chirurgowi pobierania materiału do badania śródoperacyjnego; 2) u pacjenta z wyczuwalnym guzkiem lewego płata tarczycy w wykonanej biopsji stwierdzono monomorficzne komórki pęcherzykowe tarczycy, częściowo układające się w rozetki oraz śladową ilość koloidu; na podstawie tego rozmazu endokrynolog zalecił dalszą obserwację pacjenta oraz powtórzenie biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej w okresie nie krótszym niż 6 m-cy i nie dłuższym niż rok; 3) u pacjenta z wyczuwalnym guzkiem prawego płata tarczycy w wykonanej biopsji stwierdzono liczne monomorficzne tyreocyty (bez anizokariozy oraz bez anizocytozy), tworzące układy rozetkowe oraz brak koloidu; na podstawie tego rozmazu endokrynolog zalecił skierowanie pacjenta do leczenia chirurgicznego, jednakże zaznaczył że przeprowadzenie badania śródoperacyjnego osobiście uważa za niecelowe; 4) u pacjenta ze zmianą ogniskową o średnicy 3,5 cm, jednakże niewyczuwalną palpacyjnie w wykonanej biopsji stwierdzono liczne komórki pęcherzykowe tarczycy z oznakami nieznacznej anizocytozy, układające się w grupy i płaty, a ponadto makrofagi, limfocyty oraz masy białkowe; na podstawie tego rozmazu endokrynolog zalecił tyreoidektomię; 5) u pacjenta z wyczuwalnym guzkiem prawego płata tarczycy w wykonanej biopsji stwierdzono komórki pęcherzykowe tarczycy z nieznaczną anizocytozą, pojedyncze oraz układające się w płaty, a także tworzące rozetki, niewielką ilość koloidu oraz makrofagi i limfocyty; na podstawie tego rozmazu endokrynolog zalecił obserwację z powtórzeniem badania cytologicznego najwcześniej po 6-ciu miesiącach. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Syntetyczny analog argininowazopresyny - desmopresyna - jest stosowany w leczeniu:
1) moczówki prostej neurogennej; 2) nefropatii hipokaliemicznej; 3) choroby von Willebranda; 4) nefropatii hiperkalcemicznej; 5) moczenia nocnego u dzieci; 6) moczówki nefrogennej; 7) cukrzycy powikłanej nefropatią; 8) łagodnej hemofilii A. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Pacjentka 29-letnia z ujemnym wywiadem w kierunku chorób tarczycy, 6 tygodni po porodzie, u której nie stwierdza się obecności przeciwciał anty-TSHR, występuje podwyższone stężenie przeciwciał anty-TPO, TSH stłumione, FT3 i FT4 podwyższone. Optymalne postępowanie to: |
|
Objawem nagłego zaostrzenia choroby Addisona (dotychczas prawidłowo leczonej substytucyjnie) mogą być:
1) zwyżka ciśnienia krwi; 2) obniżenie ciśnienia krwi; 3) zblednięcie powłok; 4) ściemnienie powłok; 5) wielomocz; 6) nudności i wymioty; 7) biegunka; 8) zaparcia. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Moczówka prosta centralna (podwzgórzowo-przysadkowa) wymaga różnicowania z:
1) chorobą Addisona; 2) zespołem Conna; 3) polydipsia compulsiva; 4) zespołem Schwartza-Barttera; 5) pierwotną niedoczynnością przytarczyc; 6) pierwotną nadczynnością przytarczyc; 7) cukrzycą typu 1; 8) niedoczynnością tarczycy. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Prawdziwe są stwierdzenia dotyczące orbitopatii naciekowo-obrzękowej (orbitopatii Gravesa):
1) zawsze związana jest z podwyższonym stężeniem przeciwciał anty-TSHR; 2) zawsze związane jest z podwyższonym stężeniem przynajmniej jednego spośród trzech oznaczanych przeciwciał, tj. anty-TPO, anty-Tg i anty-TSHR; 3) zawsze wymaga leczenia glukokortykosteroidami; 4) zawsze wymaga leczenia lekami przeciwtarczycowymi; 5) jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do leczenia operacyjnego; 6) jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do leczenia z użyciem 131I; 7) wymaga różnicowania z chorobą nowotworową w obrębie oczodołu. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Która z cech klinicznych lub immunologicznych stanowi objaw patognomoniczny dla wytrzeszczu naciekowo-obrzękowego (orbitopatii Gravesa)?
1) podwyższone stężenie przeciwciał anty-TSHR i anty-TPO; 2) podwyższone stężenie przeciwciał anty-TSHR, ale nie anty-TPO; 3) retrakcja powiek; 4) obrzęk przedgoleniowy; 5) resorbcja podokostnowa kości oczodołu; 6) akropachia; 7) objaw Möbiusa; 8) objaw Jelinka. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Przedwczesne dojrzewanie płciowe w testotoksykozie jest przykładem przedwczesnego dojrzewania płciowego GnRH-niezależnego. Jego przyczyną jest ciągła stymulacja komórek Leydiga do wydzielania testosteronu związana z zarodkową mutacją aktywującą receptora dla LH. |
|
Czy 9-letnią pacjentkę z zespołem Turnera, u której wykryto markery chromosomu Y można leczyć preparatem hormonu wzrostu? |
|
Zgodnie z zaleceniami obowiązującego w Polsce Programu Terapeutycznego leczenia niskorosłych dzieci z somatotropinową niedoczynnością przysadki preparatem hormonu wzrostu, dawkowanie hormonu wzrostu powinno być następujące: |
|
Hormony przedniego płata przysadki wydzielane są w charakterystycznym rytmie dobowym, przy czym:
1) stężenie hormonu wzrostu jest najwyższe w drugiej połowie nocy i nad ranem; 2) stężenie TSH jest stałe przez całą dobę; 3) stężenie prolaktyny jest najwyższe w nocy, a najniższe w dzień; 4) stężenie LH utrzymuje się na stałym poziomie w ciągu doby, a pulsy FSH występują regularnie przez całą dobę co 1,5-2 godziny, w zależności od płci; 5) stężenie ACTH narasta w ciągu nocy do szczytu w godzinach porannych i maleje w ciągu dnia. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
U osób niewidomych od wczesnych lat dzieciństwa na skutek zaburzeń rytmów dobowych związanych z brakiem stymulacji świetlnej może dojść do:
1) niedoboru wzrostu; 2) przedwczesnego dojrzewania płciowego; 3) hipogonadyzmu hipogonadotropowego; 4) hipogonadyzmu hipergonadotropowego; 5) przerostu szyszynki. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Aby określić maksymalne stężenie testosteronu i estradiolu w surowicy krwi u dzieci będących we wczesnym okresie dojrzewania należy oznaczyć: |
|
U 16-letniego chłopca z otyłością prostą znacznego stopnia może wystąpić nadmierne wydzielanie:
1) insuliny; 2) kortyzolu; 3) hormonu wzrostu; 4) prolaktyny; 5) testosteronu. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Które z wymienionych wskaźników szacujących stopień otyłości u dzieci porównują rzeczywisty wzrost i masę ciała dziecka z wartościami należnymi?
1) BMI (Body Mass Index); 2) wskaźnik Cole; 3) BMI SDS (Standard Deviation Score for Body Mass Index); 4) WHR (Waist to Hip Ratio); 5) PI (Ponderal Index). Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Wymień zaburzenia, którym może towarzyszyć otyłość wtórna:
1) niedoczynność tarczycy; 2) niedobór hormonu wzrostu; 3) rzekoma niedoczynność przytarczyc typ Ia; 4) choroba glikogenowa typ I; 5) zespół Turnera. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
W którym z wymienionych procesów bierze udział prolaktyna?
1) procesie mammogenezy (wzrostu i rozwoju gruczołu sutkowego w okresie dojrzewania i w ciąży); 2) procesie laktogenezy (syntezy i wydzielania mleka); 3) procesie galaktopoezy (utrzymania laktacji); 4) procesie wydalania mleka z gruczołu piersiowego. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Z wymienionych wskaźników do obliczania oporności wątrobowej na insulinę (hepatic insulin resistance) służą:
1) HOMA (homeostatic model assessment); 2) QUICKI (Quantitative Insulin-sensitivity Check Index); 3) metoda euglikemicznej klamry insulinowej; 4) metody obliczeń na podstawie testu OGTT lub IGTT (np. wg Belfiore, Composite, Stumvoll); 5) 72-godzinny test głodzenia z oceną insuliny w przypadku obniżenia stężenia glukozy < 4,5 mg/dl. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
W odniesieniu do metod oznaczania insulinooporności określ prawdziwość powyższych stwierdzeń:
1) „złotym standardem” w oznaczaniu insulinooporności jest metoda klamry metabolicznej; 2) zasadą tej metody jest oznaczanie ilości glukozy, jaka musi być podana pacjentowi, aby utrzymać stałą wartość glikemii w trakcie 120-minutowego wlewu insuliny. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Jakie cechy upoważniają do rezygnacji z BACC guzka/zmiany ogniskowej tarczycy wg rekomendacji przygotowanych przez Polską Grupę do spraw Nowotworów Endokrynnych 2010?
1) guzek tarczycy potwierdzony w USG jako zmiana ogniskowa o średnicy 6 mm w każdym wymiarze; 2) zmiana ujawniona jako ognisko gorące w FDG-PET; 3) zmiana ujawniona jako guzek gorący w scyntygrafii tarczycy wykonanej po podaniu 131I; 4) w guzkach ze zwyrodnieniem torbielowatym > 75%, ze względu na małe ryzyko raka; 5) w wolu wieloguzkowym, jeśli wszystkie zmiany ogniskowe wykazują te same cechy ultrasonograficzne; 6) w przypadku stwierdzenia obecności przerzutów raka tarczycy do węzłów chłonnych szyi stanowiących podstawę rozpoznania choroby; 7) torbiel czysta wg kryteriów USG. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Uzupełniające leczenie jodem promieniotwórczym 131I wskazane jest:
1) w każdym przypadku raka tarczycy o średnicy powyżej 4 cm; 2) u wszystkich chorych z rakiem tarczycy w stadium N1, niezależnie od wielkości guza pierwotnego, po wcześniejszej operacji całkowitego wycięcia tarczycy; 3) w każdym przypadku raka pęcherzykowego tarczycy w stadium pT1b; 4) jedynie w celu zniszczenia resztkowych komórek tarczycy pozostałych po leczeniu operacyjnym z powodu zróżnicowanego raka tarczycy; 5) u wszystkich chorych z jawnymi przerzutami raka rdzeniastego tarczycy po operacji radykalnej. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
82-letnia pacjentka z guzkiem lewego płata tarczycy, napadowym migotaniem przedsionków i obserwowaną supresją stężenia TSH przy prawidłowych stężeniach wolnych frakcji hormonów tarczycy zgłosiła się do endokrynologa. Chora neguje inne dolegliwości. Najkorzystniejszy sposób postępowania powinien obejmować: |
|
Ryzyko hipoglikemii wzrasta: |
|
Wartości hemoglobiny glikowanej HbA1c: |
|
Przewlekła neuropatia dystalna czuciowo-ruchowa: |
|
Wysokie ryzyko rozwoju retinopatii cukrzycowej występuje u osób z cukrzycą w przypadku: |
|
Cukrzyca typu HNF 1A MODY (MODY 3): |
|
Otyłość olbrzymia, postępująca szybko od pierwszych miesięcy życia, ciągłe uczucie głodu, któremu towarzyszą często zachowania agresywne, hipogonadyzm hipogonadotropowy i niedoczynność tarczycy bez niedoboru wzrostu sugerują: |
|
W wyniku leczenia hormonem wzrostu nie można się spodziewać: |
|
U 45-letniego mężczyzny z cukrzycą typu 2, z BMI = 38,5 kg/m2, leczonego dietą oraz metforminą w dawce 3 x 850 mg i gliklazydem w dawce 90 mg rano, u którego pogarsza się kontrola glikemii optymalne wydaje się: |
|
Zespół chorób, na który składają się następujące jednostki: guz chromochłonny, nowotwór neuroendokrynny trzustki i rak nerki, można wspólnie określić jako: |
|
Które z poniższych stwierdzeń dotyczących ACTH-niezależnego zespołu Cushinga są prawdziwe?
1) w zespołach Carneya i McCune-Albrighta wzrost syntezy kortyzolu z następczą supresją ACTH spowodowany jest mutacjami genetycznymi odpowiednio: kinazy białkowej A i białka G; 2) w postaci sporadycznej pierwotnego pigmentowanego drobnoguzkowego rozrostu kory nadnerczy obustronna adrenalektomia powoduje wyleczenie; 3) testem różnicującym chorobę i zespół Cushinga jest test hamowania 2 mg DXM połączony z bezpośrednio po nim wykonanym testem stymulacyjnym z użyciem CRH; 4) podanie wazopresyny nie zwiększa stężenia kortyzolu w ACTH-niezależnym zespole Cushinga; 5) nadmiar androgenów często towarzyszy hiperkortyzolemii w ACTH-niezależnym zespole Cushinga. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Dla obustronnego makroguzkowego rozrostu nadnerczy charakterystyczne jest:
1) hamowanie deksametazonem poposiłkowej hiperkortyzolemii; 2) symetryczne policykliczne powiększenie obu nadnerczy w badaniach TK i MR; 3) stymulowanie wydzielania kortyzolu poprzez ektopowe receptory błonowe w korze nadnerczy dla TSH, FSH i LH; 4) zwiększenie stężenia kortyzolu w wyniku pionizacji; 5) hamowanie somatostatyną wzrostu stężenia kortyzolu indukowanego doustnym podaniem glukozy. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Najistotniejszą rolę w zabezpieczeniu optymalnych wartości masy kostnej odgrywają: |
|
Leczenie osteoporozy z wykorzystaniem leków antyresorpcyjnych jest ukierunkowane na: |
|
Analogi somatostatyny (SST) są stosowane w leczeniu objawowym i przyczynowym nowotworów neuroendokrynnych. W leczeniu przyczynowym tych nowotworów wykorzystuje się ich działanie poprzez:
1) bezpośrednie działanie antyproliferacyjne; 2) hamowanie wydzielania czynników wzrostowych; 3) hamowanie angiogenezy; 4) indukcję apoptozy; 5) hamowanie apoptozy. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
35-letni chory po incydencie utraty świadomości został hospitalizowany w oddziale chorób wewnętrznych, oznaczone stężenie glikemii wynosi 28 mg%. Obserwowano powtarzające się incydenty zasłabnięć od około 3 miesięcy, bez rozpoznanej cukrzycy czy innych schorzeń. U chorego przez kilka dni stosowano wlewy dożylne glukozy, uzyskując nieznaczną poprawę kliniczną.
W wykonanych badaniach USG i TK jamy brzusznej nie opisywano patologii. Chory został skierowany do oddziału endokrynologii celem dalszej diagnostyki. Obraz kliniczny i badania biochemiczne (glikemie od 25 do 35 mg% z towarzyszącymi wysokimi stężeniami insuliny od 8 do 16 µU/l) sugerowały nowotwór neuroendokrynny typu insulinoma. Podstawowe badanie obrazowe w celu zlokalizowania guza pierwotnego, jakie powinno być wykonane to: |
|
U 50-letniego mężczyzny diagnozowanego z powodu przewlekłego kaszlu i krwioplucia rozpoznano nowotwór neuroendokrynny płuca. Dodatkowo chory zgłaszał nudności, wymioty, zmiany nastroju, nadmierną pobudliwość. W podstawowych badaniach laboratoryjnych stwierdzono znacznego stopnia hiponatremię.
W diagnostyce takiego stanu należy uwzględnić: 1) zespół SIADH wywołany nadmierną sekrecją wazopresyny przez komórki nowotworu płuca; 2) niewydolność nerek; 3) niedoczynność kory nadnerczy; 4) niedoczynność tarczycy; 5) stosowanie leków moczopędnych oraz doustnych leków przeciwcukrzycowych. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Powikłania sercowe występują u ok. 50% chorych z zespołem rakowiaka. Które ze zmian morfologicznych i czynnościowych zastawek serca widocznych w badaniu echokardiograficznym są charakterystyczne dla rakowiakowej choroby serca?
1) zwłóknienie płatków zastawki trójdzielnej i aparatu podzastawkowego; 2) zwężenie ujścia tętnicy płucnej; 3) zwłóknienie wsierdzia ściennego prawej komory serca; 4) niedomykalność zastawki trójdzielnej; 5) zwężenie zastawki trójdzielnej. Prawidłowa odpowiedź to: |
|
Które z niżej wymienionych badań hormonalnych wymagają szybkiego transportu do laboratorium po pobraniu krwi (w warunkach schłodzenia próbki)? |
|
W przypadku podejrzenia rakowiaka, które z wymienionych zestawów badań biochemicznych zaleca się wykorzystać w diagnostyce: |
|
Najczęstszą spośród wad wrodzonych i wariantów anatomicznych tarczycy jest: |
|